Khi bắt đầu một mối quan hệ, bạn chưa hiểu hết về đối tượng để có thể khơi gợi những giá trị, thái độ hoặc mối quan tâm của họ. Nhưng bạn có thể hé lộ rằng bạn cũng có cảm giác chung với họ. Bạn chỉ cần lắng nghe thật kỹ cách dùng từ ngữ dường như rất ngẫu nhiên của đối tượng. Và rồi nhắc lại chúng.
“Chúng ta thậm chí nói chung ngôn ngữ cơ thể”
Đất nước của chúng ta đẹp đến vậy là do có sự đa dạng trong văn hóa. Thật tuyệt vời vì hầu hết mọi người không nói nhiều từ như “tầng lớp” hay “vị trí xã hội”. Nhưng không thể phủ nhận rằng, chúng ta có một nền văn hóa phong phú và đa dạng chưa từng có ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới.
Người Mỹ không quảng cáo về giai cấp cũng như tiền bạc của mình trên trán giống như trang sức của phụ nữ Hindu thuộc đẳng cấp cao. Nhưng nền tảng văn hóa của một người thường được nhìn thấy rõ ràng chỉ sau vài phút trò chuyện cùng họ. Những người được nuôi dưỡng theo những cách khác nhau, hẳn nhiên, sẽ nói chuyện không giống nhau, mặc không giống nhau. Và bạn có biết là họ đi lại cũng không giống nhau không?
Trong khi phải đi lại trên khắp cả nước để nói chuyện, thi thoảng tôi có tình cờ gặp người phụ nữ có tên Genie Polo Sayles. Genie là một phụ nữ tóc nâu năng động, cô từng tổ chức cuộc hội thảo hấp dẫn gây dư luận ầm ĩ có tên “Làm thế nào để cưới một người giàu có?” (cảm ơn Chúa đã ban cho chúng con quyền tự do ngôn luận).
Genie kể cho tôi nghe câu chuyện này. Khi một nhóm làm truyền hình theo cô tới một sòng bạc tại Las Vegas để phỏng vấn, người phóng viên hỏi vặn cô làm thế nào để biết ai giàu có hay không. “Ồ, anh sẽ biết”, cô tự tin phản đối.
“Được rồi”, người phóng viên thách thức: “Bà hãy chỉ cho tôi người đàn ông giàu có nhất sòng bạc này”.
Sắc sảo và nhanh nhẹn, cặp mắt sắc lẻm của Genie lướt qua các bàn. Ánh nhìn càn quét của cô chợt dừng lại ở một thanh niên mặc quần bò và chiếc áo kẻ sọc cũ. Bằng bản năng và sự chính xác của một con chó săn, cô chỉ thẳng vào người đàn ông có móng tay dài màu đỏ và nói: “Anh ta rất giàu”.
Người phóng viên vẫn không tin, tiếp tục lục vấn cô, “Làm sao bà biết?”
“Anh ta di chuyển rất quý tộc”, Genie nói.
Vâng, các anh chàng và cô nàng thợ săn ơi, có người di chuyển như quý tộc, có người di chuyển như phú hộ và có cả người di chuyển như kẻ ăn mày. Và để nắm bắt được trái tim của đối tượng mà bạn lựa chọn, hãy di chuyển như “giai cấp” của họ vậy.
Khi còn học đại học, tôi đã thực sự nhận ra rằng những người làm các nghề nghiệp hoặc ở các vị trí xã hội khác nhau thường sẽ di chuyển theo những cách khác nhau. Bạn cùng phòng với tôi là một cô nàng nghiện ti-vi và cái thiết bị liên tục gây ra tiếng ồn đó khiến tôi mất tập trung. Quá tuyệt vọng, tôi mua cho cô ấy chiếc tai nghe để tôi có thể học trong yên lặng hay đơn giản là thưởng thức sự im lặng.
Nhưng cái máy nhấp nháy đó lại có tác động thôi miên. Hai mắt tôi thường bị hút vào màn hình nhỏ im lặng đó. Vì tôi không thể nghe được âm thanh nên tôi bỗng có nhận thức thức sâu sắc về việc người ta có những cử chỉ và đi lại khác biệt. Thậm chí tôi còn nhìn ra cả những khác biệt trong cách họ ngồi xuống như thế nào nữa.
Chẳng hạn, một nữ diễn viên thủ vai một người phụ nữ giàu có và biết cư xử trước tiên sẽ hạ đầu gối xuống, duyên dáng đặt phần cơ thể lên mép ghế, sau đó mới từ từ ngồi lùi vào. Trái lại, một phụ nữ quê mùa ở vùng Beverly sẽ thả phịch người ngay xuống giữa lòng ghế sofa.
Với một số người, “giai cấp” được khắc trên bản đồ tình yêu của họ. Chúng ta sẽ không nhắc đến vấn đề đúng hay sai ở đây. Chúng ta cũng sẽ không đi sâu vào việc thảo luận về chuyện thời đại sẽ thay đổi như thế nào, hi vọng là vậy. Mặc dù đã 2.000 năm trôi qua từ khi Chúa nói: “Hãy yêu người hàng xóm của con”, nhiều người sẽ vẫn vâng lời – miễn là “hàng xóm” của họ là những người lịch thiệp, biết cư xử.
Với những người khác, phía “sai” của các lộ trình lại là phía đúng. Họ không mong muốn “chòi mâm son” và cảm thấy thoải mái hơn với những người thuộc cùng đẳng cấp với mình. (Những người này là những người khôn ngoan. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những cuộc hôn nhân của những người ở cùng đẳng cấp sẽ kéo dài lâu hơn và hạnh phúc hơn những cuộc hôn nhân chênh lệch về đẳng cấp).
Ngay sau khi tốt nghiệp đại học, tôi đã quyết định sẽ tự cho mình một kỳ nghỉ miễn phí và đi thăm thú thế giới. Vậy là tôi nhận việc làm một nhân viên phục vụ trên chuyến bay cho một hãng bay quốc tế. (Thời ấy, các hành khách gọi chúng tôi là “tiếp viên”. Tệ hơn, một số gã trai trẻ gọi chúng tôi là “món hầm” và chúng tôi đã trả đũa bằng cách gọi họ là “những món hầm lang thang”).
Cô bạn gái tốt nhất của tôi là một nữ tiếp viên khác của hãng hàng không Pan Am. Đó là một cô gái hấp dẫn và can đảm có tên là Sandra. Chúng tôi đã cùng nhau phát hiện ra rằng có rất nhiều “món hầm lang thang” mà không lang thang chút nào.
Chúng tôi đặc biệt thích làm ở khoang hạng nhất vì trên những chuyến bay quốc tế dài, ở đó thoải mái nhất. Chúng tôi thường tì lên cánh tay và đứng trong khoang máy bay, Sandra và tôi đều thích nói chuyện với các hành khách.
Trên một chuyến bay tới Paris, có hai quý ông rất lịch thiệp ngồi ở khoang hạng nhất.
Họ hỏi liệu chúng tôi có rảnh rỗi để ăn tối cùng họ tại một nhà hàng sang trọng ở Paris không.
“Chúng tôi rất thích!”, tôi nói.
Nhưng Sandra lưỡng lự. Cô chạy về phía nhà vệ sinh và ra hiệu cho tôi đi theo.
“Sandra, sao thế?” Tôi hỏi cô, đóng cửa phòng lại. “Họ có vẻ tốt bụng mà”.
“Ờ,” cô giải thích: “mình chỉ không thoải mái với những kiểu người như thế thôi”.
“Gì cơ, đàn ông á?”, tôi hỏi.
“Không, bạn biết đấy,” cô nói: “Là, ờ, những người thuộc tầng lớp cao hơn”. Sandra giải thích rằng cô ấy chỉ có thể nói chuyện thoải mái với họ khi cô ấy còn ở trên máy bay vì cô ấy “biết vị trí của mình”. Nhưng việc ở cùng với họ trong một nhà hàng sang trọng sẽ khiến cô bối rối.
Tôi đã vô cùng kinh ngạc. Chắc chắn không phải vì tôi quá thích trứng cá muối và rượu sâm banh, nhưng tôi nghĩ rằng chí ít là mọi người nên thử nó. Sai lầm. Nhiều người chỉ cảm thấy thoải mái trong quan hệ với những người ở cùng tầng lớp với họ.