Nghỉ học? kiếp trước Diêu Tam Tam cũng chỉ học hết Tiểu học, khi ấy Tiểu học vẫn còn là năm năm, vốn năm sau cô sẽ lên Trung học, Diêu Liên Phát lại nhất định không cho cô học tiếp,chỉ là ——
Đã chết một lần, cô có nên lại để cho cha mẹ làm chủ? Mười hai tuổi, văn hóa Tiểu học, nghỉ học xong cô còn có thể được làm gì?
Diêu Tam Tam thật lâu không lên tiếng, cô còn mãi lo suy nghĩ một chút. Cô đưa đũa trong tay cho Trương Hồng Cúc, xoay người đi ra ngoài.
Trong lán cỏ, Diêu Tiểu Đông vẫn còn đang nấu nướng. Diêu Tam Tam tới ngồi xổm bên cạnh tiếp củi cho cô, Diêu Tiểu Đông đợi nấu sôi rồi nói:
"Tam tam, em cho thêm hai nhánh củi, nấu nhỏ lửa cho nhừ cháo, chị đi lấy mớ bột ngô."
Diêu Tam Tam không đứng lên mà ngồi đấy tiếp tục nấu, Diêu Tiểu Đông cầm gáo và muôi, múc nửa gáo nước bước vào lán, nhanh chóng khuấy tan nửa muôi bột ngô, rót vào trong nồi, rồi lại dùng muôi quấy đều một vòng.
"Chị hai, Tam Tam, em tìm cả buổi trời mới thấy chiếc vớ. Hai người nấu cơm rồi hả? Vậy em đi cho heo ăn!" chị ba từ trong nhà đi ra.
Thấy Diêu Tiểu Cải ra tới, Diêu Tiểu Đông khuấy cháo trong nồi, nói: "Dù sao bây giờ cũng không có chuyện gì gấp, chị với Tam Tam ở đây nấu. Em tỉnh rồi thì đi gánh thùng nước đi, nước trong vại sắp hết rồi."
Diêu Tiểu Cải đứng bên bệ bếp ngáp một cái, vỗ vỗ mặt, sửa sang lại đầu tóc có chút rối, rồi cầm lấy đòn gánh và thùng sắt đi gánh nước. Nhà họ Diêu không có đào giếng, thật ra thì hàng xóm cũng có giếng, nhưng nước trong thôn có tính vôi, uống không tốt, nấu sôi lên còn lắng xuống cả tầng bột trắng dày. Bởi vậy nước dùng trong nhà đều phải tới giếng cũ ở đầu thôn gánh về, đi lại hơn một dặm đường, cũng không phải việc dễ dàng gì.
Nhưng dù là Diêu Tam Tam mới mười hai tuổi, thì gánh nước vẫn là chuyện thường xuyên, vóc dáng Diêu Tam Tam cũng coi như gầy nhỏ hơn so với bạn cùng tuổi, gánh đòn gánh lên, thùng nước coi như miễn cưỡng rời được mặt đất, đi trên đường phải nghỉ mệt hai ba lần mới đem được hai thùng nước về tới nhà. Thời gian và tâm trí của cha mẹ đều dùng hết vào việc trốn kế hoạch hóa, sinh con trai, cái nhà này bình thường đều dựa vào ba chị em cô chống đỡ.
Cháo ngô trong nồi vừa chín tới, đây chính là điểm tâm sáng nay của cả nhà, lúc này đã qua đợt gieo trồng vụ xuân, còn chưa tới lúc gặt tiểu mạch, cũng không có làm việc gì nặng. Làm việc nặng mà nói, sáng ăn cháo ngô là không đủ, phải ăn thêm bánh rán.
Diêu Tiểu Đông dập tắt lửa, nhặt lại mấy nhánh củi rơi rớt, kêu Diêu Tam Tam:
"Tam Tam, em vớt mấy miếng dưa muối ra thái nhỏ đi."
Diêu Tam tam đáp một tiếng, đi vào nhà, dựa vào trí nhớ mà dễ dàng tìm được một cái bình sứ cao chừng nửa người, mở nắp vải ra, thò tay vào lấy ra hai miếng dưa muối xù xì, cẩn thận thái nhỏ, rồi đựng vào một cái chén sứ trắng.
Diêu Liên Phát đi ra ngoài vẫn chưa trở lại, không thể ăn cơm trước, Diêu Tiểu Đông sai Diêu Tam Tam xong, chính mình cũng xách một cái thùng nhỏ, múc nửa thùng nước, băm nhỏ rau lang và rau dại, lại trộn thêm nửa gáo cám, quấy thành nửa thùng thức ăn cho heo, Ba chị em nhà họ Diêu có nuôi hai con heo, chuồng heo đặt ở trước lán cỏ, Diêu Tiểu Đông nhích tới vách chuồng, vất vả đổ thức ăn vào trong máng, lại thấy Diêu Liên Phát tay cầm ki hốt phân, vai khiêng xẻng, vẻ mặt u ám đang đi tới.
Diêu Tam Tam thái xong dưa muối, vừa ra khỏi cửa, cũng đúng lúc nhìn thấy Diêu Liên Phát. Diêu Tam Tam nhìn sắc mặt sa sút tinh thần của Diêu Liên Phát, thì đoán Diêu Liên Phát nhất định đã mang cái thai chết non đi chôn rồi. Nghĩ tới tâm tình Diêu Liên Phát đang hết sức không tốt, nên Diêu Tam Tam không cũng lên tiếng, cô quay người lại, cầm cây chổi bên cạnh cửa lên, bắt đầu quét mảnh đất trống ngoài nhà.
Diêu Liên Phát cũng không thèm ngó tới ba đứa con gái, đi thẳng vào phòng, Diêu Tam Tam quét đến chỗ cửa sổ nhỏ bị ván gỗ bít kín, dừng chổi lại, liền nghe được Diêu Liên Phát căm hận mắng:
“X Mụ nội nó, tôi nói đường lớn đang sóng yên biển lặng mà làm cái quỷ gì tự nhiên ngã xuống! Tôi mới vừa trở lại xem, thì ra là thằng con thứ ba nhà họ Bảo xây nhà ở ven đường vẩy một mảng cát lớn, khó trách sao tôi cảm thấy có thứ gì đó làm xe ngã. Tôi x bà nội nó, cái này là nhà nó hại tôi, nếu không phải tại nhà nó, sao có thể xảy ra này chuyện này? Đứa bé sao có thể không còn? Cái thù này tôi nhớ kỹ rồi, nhìn xem sớm muộn gì nó cũng không yên với ông đây!"
(*)X : Tiếng chửi bậy.
"Mình nhỏ tiếng một chút, chớ gào to. Tôi muốn giấu còn giấu không xong, sao mình còn muốn cùng nhà hắn gây chuyện? Nhà họ Bảo nhiều anh em, con cháu lại càng đông, mình có thể làm gì được người ta?" là tiếng Trương Hồng Cúc.
"Hừ, có trách thì trách cái bụng cô không có tiền đồ nên tôi mới bị người ta qua mặt, nếu ba đứa kia đều là con trai, sao tôi có thể thua kém người ta? Có đứa nào dám trêu vào tôi, tôi liền giết sạch cả nhà nó!"
Trương Hồng Cúc không nói gì, dường như nghĩ tới cái thai con trai vừa sinh non, bắt đầu nhỏ giọng nức nở. Diêu Liên Phát chán nản mắng thêm mấy tiếng, giống như nếu ông ta có ba đứa con trai, thì đó sẽ là ba lực sĩ kim cang vô địch, ít nhất cũng có thể xưng bá cả thôn.
Diêu Tiểu Cải gánh hai thùng nước về tới, Diêu Tam Tam để chổi xuống, đi qua phụ Diêu Tiểu Cải đổ nước vào trong vại. Lúc này ở phía đông mặt trời đã nhô cao, Diêu Tiểu Đông cho heo ăn xong, ba chị em mới tự mình chải đầu rửa mặt. Sửa soạn rồi, Diêu Tiểu Đông mới lấy một chồng chén ra múc cháo, Diêu Tam Tam bưng chén vào nhà, sắp đũa lên, Diêu Tiểu Cải nhìn nhìn chị hai, hất cằm về phía nhà trong, Diêu Tiểu Đông do dự một chút, mới gọi Diêu Liên Phát:
"Cha ơi, ăn cơm."
"Ăn ăn ăn, chỉ biết ăn thôi, tao nuôi dưỡng mấy thứ ăn hại như tụi mày có ích lợi gì!” Diêu Liên Phát tâm trạng không tốt, bỗng nhiên nổi cáu lên, “Em trai mày không còn, chuyện lớn như vậy mà tụi mày còn có tâm trạng ăn, đồ thứ vô dụng bất hiếu, đi chết hết đi!”
Diêu Tiểu Đông yên lặng để đũa xuống, xoay người ra khỏi phòng, cô vừa đi, Diêu Tiểu Cải và Diêu Tam Tam cũng liền đi theo. Ba chị em đứng bên cạnh chuồng heo, Diêu Tam Tam liếc nhìn Diêu Tiểu Đông, thấy cô cúi đầu, nhưng lại không khóc, mới nói:
"Chị hai, hôm nay em làm cái gì đây?"
"Em? Em lo đi học trước đi, cho dù không học nữa, cũng phải nói với thầy giáo một tiếng. Đói bụng…… Lúc đi em lén bỏ bánh rán vào trong giỏ xách đi." Diêu Tiểu Đông nói xong mới kêu Diêu Tiểu Cải, "Tiểu Cải, em theo chị đi làm cỏ trong ruộng đậu phộng đi, nhân tiện kiếm cỏ heo luôn."
Diêu Tam Tam sững sờ do dự một chút. Trong lòng cô vẫn còn đang suy nghĩ, chuyện học, rốt cuộc có nên học lên nữa hay không? Về sau cô nên làm cái gì đây? Bây giờ cách thời điểm tốt nghiệp Tiểu học không xa, lên Trung học, cha cô nhất định không đồng ý, nên tính sao đây?
Diêu Tiểu Đông thấy cô ngẩn ngơ, còn tưởng rằng cô không dám đi vào nhà, liền tự mình vào trong nhà lấy giỏ xách, nhìn rèm cửa phòng trong không có động tĩnh, mới lặng lẽ lấy một cái bánh rán ra từ trong rổ, cuộn lại nhét vào trong giỏ xách
"Cho em." Diêu Tiểu Đông quàng cái giỏ xách quân dụng màu vàng lên vai Diêu Tam Tam, nhỏ giọng nói: "Chị để bánh rán ở trong, nhưng mà không có cuốn dưa muối."
Diêu Tam Tam đứng yên không nhúc nhích, nhưng Diêu Tiểu Đông cũng không chú ý cô nữa, cầm lấy dụng cụ đi cùng Diêu Tiểu Cải, lúc gần đi còn thúc giục Diêu Tam Tam một câu:
"Đi nhanh lên! Buổi trưa tan học trở về thì ném cho heo một mớ cỏ non trước.”
****Diễn đàn Lê Quý Đôn****
Diêu Tam Tam cầm giỏ xách, đi một chút lại ngừng một chút, lết chậm rì về cửa thôn ở hướng nam. Trường Tiểu học nằm ở hướng nam, xoay mặt về hướng Bắc, bên ngoài trường học là những khoảnh ruộng rộng lớn. Cô nhớ thời Tiểu học, thời gian đi học muộn, dường như là đến tám giờ mới bắt đầu, nhà ở nông thôn, Thầy giáo cũng cắm một chân trong ruộng, sáng dậy sớm đi làm chút việc nhà nông rồi mới tới. Học sinh lớp lớn cũng như vậy, làm việc nhà nông, nuôi heo nuôi chó, dọn dẹp nhà cửa, dậy rất sớm, trời chưa sáng đã rời giường, nhưng đến khi tới được trường cũng đã muộn một thời gian.
Diêu Tam Tam nhìn cánh cổng trường học xa xa, còn chưa mở cửa đã có mấy đứa trẻ tới sớm đang chờ. Lòng Diêu Tam Tam còn đang tư lự, chưa có quyết định dứt khoát, cô quay người lại, men theo hàng rào trường học mà đi về hướng nam, đi xuyên qua một đoạn đường nhỏ ven ruộng, tới chỗ mấy ngôi mộ.
Một vùng mồ mả lớn, cũng không biết là của nhà ai, mấy chục ngôi mộ chen chúc nhau, ở giữa có hai gốc cây lớn, một cây lê đường, một cây liễu, nghe người ta nói đều là tự mọc. Cả hai cây đều hết sức to lớn, thân cây thấp lùn, chạc cây rất nhiều, dù không biết leo cây, cũng có thể bò lên được. Thuở nhỏ đến trường, sau khi tan học rảnh rỗi, thường chạy đến đây chơi, trên mấy chạc cây treo đầy trẻ con. Trẻ con nông thôn hoang dã, đâu ai để ý có mộ hay không mộ, chơi vui là được.
Diêu Tam Tam bò lên cành cây lê đường hay ngồi trước kia. Mặt trời mọc rồi, ánh sáng chói mắt xuyên thấu cành lá, loang lổ chiếu rọi lên người cô. Diêu Tam Tam sờ sờ vỏ cây xù xì, xoay về phía mặt trời mà nhìn tay mình, nho nhỏ, gầy teo, nhưng da lại mềm mại co dãn, đó là đôi tay của một bé gái. Đôi tay này có thể làm rất nhiều chuyện.
Ở trong nhà này, Diêu Tam Tam vẫn luôn tồn tại như không khí, lặng lẽ làm việc, lặng lẽ lớn lên, lặng lẽ bị coi nhẹ, bị hy sinh, bắt đầu là vì em trai hư ảo, về sau nữa, vì để cho chị hai kén rể tới nhà, vì giúp cho nhà có tiền xây phòng, vì. . . . . .
Diêu Tam Tam còn nhớ, lúc học lớp bốn, có một lần cha đến trường tìm cô có việc, không ngờ đến con mình học lớp mấy cũng không biết. Sau này gả cho người ta, không phải lại trở thành vật hi sinh cho nhà chồng và người chồng chung sống bao năm ư?.
Trời cao cho cô cơ hội được sống một lần nữa, cô rốt cuộc nên sống như thế nào đây? Không chỉ riêng cô, còn có chị hai, chị ba, còn có em gái, còn cái nhà này, rốt cuộc cô nên làm gì đây?
"Ai, con nhóc này, chạy tới đây làm cái gì vậy?"
Chợt một giọng nói vang lên, dọa Diêu Tam Tam sợ hết hồn, vội vàng quay đầu xuống nhìn, dưới gốc cây là một ông lão dắt mấy con dê, đang ngẩng đầu nhìn cô. Trong nghĩa địa cỏ dại mọc thành bụi, xem ra là muốn thả dê.
"Một nhóc con, chạy vào nghĩa địa ngồi mà không sợ. Chắc con trốn học phải không?" Ông lão nhìn cái giỏ xách vàng cô nhét dưới tàng cây, nói: "Trẻ con đứa nào cũng vậy, lúc được học thì không chịu học hành cho đàng hoàng, tới lúc muốn học thì đã không được nữa rồi, con là con cái nhà ai?”
Diêu Tam Tam không dám trả lời, vội vàng nhảy xuống, nhặt giỏ xách lên. Cô lại men theo hàng rào trường học chạy đi mất, chạy đến cổng trường thì dừng chân.
Đi một bước, tính một bước! Cô bây giờ là học sinh Tiểu học, không thể trốn học như vậy, Diêu Tam Tam nghĩ xong, đẩy cửa bước vào.
Thầy giáo Cao đang ở trong lớp, nhìn thấy Diêu Tam Tam, đặt sách giáo khoa lên bục giảng, cầm viên phấn lên, hỏi cô: "Diêu Tam Tam, sao hôm nay con vẫn muộn? Làm cái gì mà tới tận giờ này mới đến?"
Diêu Tam Tam cúi đầu, không biết nên trả lời thế nào. Thân hình gầy gò kia cũng là một loại sách lược, thầy giáo thấy cô cúi đầu im lặng, trong lòng cũng hiểu rõ, trẻ con nông thôn, mà nhất là con nhà họ Diêu, luôn có những chuyện khó xử, mới buông miệng nói:
"Vào đi, sau này đừng có tới trễ nữa !"
Diêu Tam Tam vội vàng bước vào lớp, lớp học có ba dãy bàn dựng thẳng hàng, ở giữa có hai lối đi, Diêu Tam Tam vừa tính đi tới một dãy bàn bên phía bắc, thì bên dãy kề tường phía nam có người vỗ bàn nhè nhẹ, nhỏ giọng gọi cô:
"Này, váng đầu rồi hả?"
Diêu Tam Tam cúi đầu, nhìn lướt qua chỗ ngồi kia, quả nhiên là trống không, Diêu Tam Tam vội chạy qua ngồi, cô nhìn cô bé ngồi cùng bàn một cái, là Diêu Lĩnh Đệ, một cô bé trong dòng họ, gương mặt tròn xoe cười híp mắt vẫn quen thuộc như cũ..
Thầy Cao đã giảng tiếp bài của ông rồi. Diêu Tam Tam nhớ thầy Cao dạy cô môn ngữ văn, liền mở giỏ xách lôi cuốn sách giáo khoa ngữ văn ra. Cô chợt thấy một cái bánh rán vàng óng, đó là bánh rán của chị hai, lúc này đang tỏa ra mùi thơm ngào ngạt.
Cô còn chưa ăn cơm nữa! Diêu Tam Tam sờ bụng một cái, tự cười với mình, hoạt động mạnh một lúc cũng tốt, ánh mặt trời ngoài cửa sổ thật rực rỡ nhỉ! Cô lấy sách ra, nghiêm túc nghe giảng bài.