Plato Và Con Thú Mỏ Vịt Bước Vào Quán Bar

Tình Trạng Ngôn Ngữ Của Tên Riêng

Trong khoảng năm mươi năm lại đây, triết học ngày càng mang nặng tính kỹ thuật, bớt quan tâm những vấn đề rộng lớn như ý chí tự do hay sự tồn tại của Chúa, mà nỗ lực tập trung hơn vào các vấn đề về sự trong sáng của logic và ngôn ngữ. Chúng tôi không nêu tên, nhưng một số triết gia hiện đại dường như đã đi chệch đích, chẳng hạn gần đây có những người trở nên hứng thú với việc tìm hiểu ý nghĩa của các tên riêng. Bertrand Russeli quan niệm tên riêng thực ra là bản mô tả vắn tắt đặc tính của chủ thể. Chẳng hạn “Michael Jackson” chỉ là rút gọn của “ca sĩ da màu có chiếc mũi đã giải phẫu thẩm mỹ”.

Với triết gia đương đại có cái tên đặc biệt “Saul Kripke”, thì tên của các cá thể không chứa định nghĩa mô tả nào hết. Chúng là những “định danh cứng” (hoặc theo diễn đạt thông thường, là những cái nhãn); và gắn với người hoặc vật được chúng định danh chỉ bởi chuỗi xích truyền dẫn lịch sử gồm những mắt xích mà thông qua đó tên gọi được truyền đến cho người hay vật mang.

Khi bước chân vào showbiz, Myron Feldstein đổi tên thành Frank Williamson. Để ăn mừng dịp nhận được vai diễn chính ở Broadway, anh mở đại tiệc trong căn hộ penthouse sang trọng của mình. Anh đã mời mẹ đến dự tiệc, nhưng bà không xuất hiện.

Sáng hôm sau, anh phát hiện ra mẹ ngồi ngoài sảnh. Anh hỏi bà làm gì ở đây, và tại sao bà không đến dự bữa tiệc tối qua.

“Mẹ không tìm thấy căn hộ của con,” bà mẹ đáp.

“Ồ, thế sao mẹ không hỏi ông gác cổng?”

“Tin mẹ đi, mẹ đã nghĩ đến chuyện đó. Nhưng mẹ nói thật, mẹ quên mất tên con rồi.”

Frank, hay như mẹ anh gọi, Myron, đã cắt đứt sợi xích truyền dẫn lịch sử của “Myron”.

___oOo___