Thứ Năm 26 Tháng Năm 2005
Bây giờ, tất cả những gì công tố viên Ranelid có thể làm là gắng giữ cái gì có thể giữ trong sự nghiệp và thể diện của mình. Theo nguyên tắc: “phòng còn hơn chữa”, ông đã sắp xếp một cuộc họp báo ngay buổi chiều hôm đó để tuyên bố hủy bỏ lệnh bắt giữ ba người đàn ông và người phụ nữ trong vụ ông già trăm tuổi mất tích.
Công tố viên Ranelid giỏi rất nhiều thứ, trừ việc thừa nhận thiếu sót và sai lầm của mình. Lời mở đầu cuộc họp báo cấp tốc cũng như thế. Công tố viên xoay sang giải thích ngược hẳn lại về thông tin Allan Karlsson và các bạn được thừa nhận là không bị bắt giữ nữa (người ta đã tình cờ tìm thấy họ ngay trong chiều nay ở Västergötland), tuy họ có lẽ vẫn có tội, công tố viên đã làm đúng, chỉ có điều mới là bằng chứng đã làm thay đổi tính chất sự việc nên lệnh bắt giữ tạm thời không còn giá trị.
Tất nhiên, các đại diện báo chí thắc mắc bằng chứng đã thay đổi tính chất sự việc theo cách nào, và công tố viên Ranelid mô tả chi tiết những thông tin mới từ Bộ Ngoại giao về số phận của Bylund và Hultén ở Djibouti và Riga. Sau đó Ranelid kết thúc rằng đôi khi luật pháp đòi hỏi phải thu hồi lệnh bắt, tuy nhiên trong một số trường hợp nhất định nó gây cảm giác không ổn.
Cá nhân công tố viên Ranelid cũng cảm thấy chuyện này đã diễn tiến không đúng lắm. Và ấn tượng đó ngay lập tức được khẳng định khi đại diện của tờ báo lớn Dagens Nyheter[13] giương mục kỉnh lên và xổ ra một tràng các câu hỏi làm công tố viên đặc biệt khó chịu.
Liệu tôi hiểu có đúng không, rằng bất chấp tình hình mới, ông vẫn xem Allan Karlsson phạm tội giết người hoặc ngộ sát? Điều đó có nghĩa là ông tin rằng Allan Karlsson, một trăm tuổi như chúng ta biết, đã buộc Bengt Bylund 32 tuổi đi theo ông
đến Djibouti ở Sừng châu Phi[14] và làm Bylund nổ tan xác ngay chiều hôm qua – nhưng bản thân thì không sao – rồi lại vội vàng đi Västergötland ở phía tây Thụy Điển, nơi cụ già, theo những gì ông đã nói với chúng tôi, đã được thấy vào sáng nay? Chưa tính các chuyện khác, trong trường hợp đó, liệu ông có thể mô tả Karlsson đã sử dụng phương tiện giao thông nào, theo như tôi được biết, không có chuyến bay trực tiếp giữa Djibouti và miền tây của Thụy Điển, và Allan Karlsson được cho là không có hộ chiếu hợp lệ?
Công tố viên Ranelid hít thật sâu. Rồi nói rằng những gì ông nói trước đây chắc đã bị hiểu lầm. Không còn nghi ngờ gì, thực tế rằng Allan Karlsson, Julius Jonsson, Benny Ljungberg và Gunilla Björklund là vô tội.
Không nghi ngờ gì nữa, như tôi đã nói, Ranelid nhắc lại trong giây phút cuối cùng cố gắng thuyết phục bản thân cái gì là đúng, và bây giờ nhũn như chi chi.
Nhưng đám nhà báo chết tiệt vẫn chưa hài lòng.
Ông đã từng mô tả chi tiết trình tự thời gian và địa điểm của ba nghi án giết người. Nếu các nghi phạm bây giờ đột nhiên vô tội, thế thì các sự kiện diễn ra như thế nào? Phóng viên tờ báo của Eskilstuna chất vấn.
Ranelid vươn cổ chịu trận, nhưng thế là đủ lắm rồi. Thêm nữa, đại diện báo địa phương không được phép nghĩ rằng anh ta có thể ngồi đó và đánh bại công tố viên Ranelid.
Vì những lí do chuyên môn liên quan đến điều tra, tôi tạm thời không thể nói nữa, công tố viên Ranelid chốt lại trước khi rời khỏi ghế.
‘Lý do chuyên môn liên quan đến điều tra’ đã hơn một lần cứu nguy cho công tố viên trong thế bí, nhưng lần này nó không có tác dụng. Trong suốt vài tuần, công tố viên đã tuyên bố lý do tại sao bốn người kia bị buộc tội, và bây giờ cánh báo chí nghĩ ít nhất ông cũng phải dành một hoặc hai phút để giải thích họ vô tội. Hay như tờ Dagens Nyheter – biết tuốt diễn đạt:
Xin cho biết vài người dân vô tội đã và đang làm gì làm sao có thể thành bí mật vì ‘lý do chuyên môn’ được?
Công tố viên Ranelid như đứng bên bờ vực thẳm. Hầu như mọi thứ cho thấy ông sẽ ngã, ngay lập tức hoặc trong một hoặc hai ngày. Tuy nhiên, ông đã có một lợi thế so với các nhà báo. Ranelid biết nơi Allan Karlsson và mấy người kia đang ẩn náu. Sau cùng thì Västergötland là một tỉnh lớn. Đây là cơ hội cuối cùng của ông. Thế là công tố viên Ranelid nói:
Nếu quý vị có thể cho tôi nói một lần! Vì lý do chuyên môn liên quan đến điều tra, tạm thời tôi không thể nói gì thêm. Nhưng vào lúc 15 giờ ngày mai, tôi sẽ sắp xếp một cuộc họp báo mới tại đây và lúc đó tôi sẽ trả lời những gì quý vị đang hỏi.
Vào lúc này, Allan Karlsson chính xác là đang ở đâu ở Västergötland? Phóng viên tờ báo quốc gia Svenska Dagbladet thắc mắc.
Tôi không nói được, công tố viên Ranelid đáp và rời khỏi tòa nhà.
*
Làm sao mọi chuyện lại kết thúc như thế này được? Công tố viên Ranelid ngồi trong căn phòng khóa trái, hút điếu thuốc đầu tiên sau bảy năm. Trong lịch sử hình sự Thụy Điển, ông sẽ bị bêu danh là công tố viên đầu tiên buộc tội thủ phạm với vài xác nạn nhân không được tìm thấy. Và rồi các thi thể lại được tìm thấy. Ở tại các địa điểm sai bét! Thêm nữa, nạn nhân thứ ba, kẻ đáng lẽ phải chết nhất thì vẫn còn sống nhăn. Thử nghĩ xem nạn nhân thứ ba đã gây cho Ranelid những tổn thất gì.
– Lẽ ra phải giết chết con quỷ đó để trừng phạt, công tố viên lẩm bẩm.
Nhưng vấn đề bây giờ là phải giữ gìn thể diện và sự nghiệp của mình, vì mục đích đó thì giết người không phải là giải pháp tốt nhất. Công tố viên ôn lại buổi họp báo thảm họa. Lúc cuối cùng, ông đã nói rõ ràng thực tế là Karlsson và đám tùy tùng của ông ta vô tội. Và tất cả những điều này là vì ông… thực sự không biết. Điều quái quỷ gì đã xảy ra? Bylund Ốc Vít chắc chắn đã chết trên chiếc xe goòng đó. Thế thì làm thế quái nào mà vài tuần sau đó gã có thể chết một lần nữa, cách hẳn một lục địa?
Công tố viên Ranelid tự nguyền rủa mình đã quá vội vàng gặp giới báo chí. Lẽ ra ông nên nắm lấy Allan Karlsson và đồng bọn trước, điều tra mọi thứ – rồi sau đó hãy quyết định báo chí nên và không nên biết cái gì.
Trong tình trạng rắc rối hiện tại – hậu quả từ các báo cáo chết tiệt về sự vô tội của Karlsson và đồng bọn – nếu ông lôi họ vào để ‘giúp cuộc điều tra’, nó sẽ bị xem là sách nhiễu họ. Nhưng Ranelid không có nhiều lựa chọn. Ông phải biết những gì đã xảy ra… và phải làm nhanh chóng trước 3 giờ chiều ngày hôm sau.
Nếu không, trong mắt các đồng nghiệp, ông sẽ không còn là một công tố viên nữa mà là một thằng hề.
*
Chánh Thanh tra Aronsson lâng lâng khoan khoái ngồi trên võng ở trang trại Bellringer uống cà phê với bánh sữa. Cuộc săn tìm cụ già trăm tuổi đã xong, thêm nữa ông cụ đáng mến này không còn bị truy nã. Vì sao gần một tháng trước cụ lại trèo ra khỏi cửa sổ phòng mình, và những gì đã xảy ra trong chuyến phiêu lưu của cụ vẫn còn chưa được xác minh, mà chẳng biết có cần xác minh nữa hay là không.
Dù sao, mới đầu thì cứ trò chuyện dăm ba câu đã, đi đâu mà vội.
Per-Gunnar tức ‘Ông Chủ’ Gerdin, người đàn ông đã bị xe cán chết và đang sống nhăn trở lại, hóa ra là một gã hoàn toàn bình thường. Gã lập tức đề nghị đừng xưng hô trịnh trọng nữa mà cứ dùng tên riêng, và gã thích được gọi là Pike.
Thế cũng được, Pike à, Chánh Thanh tra Aronsson nói. Anh có thể gọi tôi là Göran.
Pike và Göran, Allan nói. Nghe thuận miệng gớm, có lẽ hai người nên làm ăn chung với nhau?
Pike đáp, gã không chắc mình tôn trọng các cơ quan đánh thuế doanh thu trong nước đủ để có thể mở chung công ty với Chánh Thanh tra, tuy nhiên gã vẫn cảm ơn Allan vì lời khuyên.
Không khí lập tức trở nên vui vẻ. Và nó không hề kém vui khi Benny và Người Đẹp nhập bọn, rồi cả Julius và Bosse.
Họ đã nói đủ thứ chuyện trên hiên, nhưng không đả động chuyện gì đã xảy ra trong tháng qua, và mọi thứ liên kết với nhau ra làm sao. Allan ghi điểm khi bất ngờ dẫn con voi ra một góc và cùng với Sonya trình diễn một màn vũ đạo ngắn. Julius phớn phở vì không bị cảnh sát truy nã nữa, bắt đầu cạo bộ râu mà ông buộc phải nuôi trước khi dám thò mặt ra ở Falköping.
Một thằng cả đời phạm tội như tôi bây giờ đột nhiên vô tội! Julius nói. Cảm giác khoái không thể tả!
Còn Bosse cũng thấy rằng có đủ lý do để đi lấy một chai rượu sâm banh Hungary chính cống cho bạn bè mình và Chánh Thanh tra cụng ly với nhau. Chánh thanh tra yếu ớt phản đối rằng ông để xe ở trang trại mà lại đặt phòng ở khách sạn trung tâm Falköping, là một Chánh Thanh tra, ông khó có thể lái xe về đó nếu đang say.
Thế là Benny có ngay giải pháp, nói rằng theo Allan thì những kẻ kiêng rượu nói chung đúng là một mối đe dọa đối với hòa bình thế giới, nhưng họ lại hữu ích khi ta cần đi nhờ xe ở đâu đó.
Cứ làm một ly sâm banh, ông thanh tra ạ, tôi đảm bảo là ông sẽ về được khách sạn khi cần.
Thanh tra chẳng đợi thuyết phục thêm. Từ lâu, ông đã bị thiếu thốn đời sống xã hội và bây giờ được hòa mình trong đám người dễ chịu này, ông chẳng dại gì lại ngồi đó sưng sỉa.
Nào, nâng cốc vì sự vô tội của tất cả các bạn, tôi nghĩ là cảnh sát cũng mừng đấy, ông nói. Hay nếu cần ta nâng cốc 2 lần vì các bạn khá đông…
Vài tiếng cứ thế trôi vèo qua trong niềm vui chung trước khi điện thoại của Chánh Thanh tra Aronsson lại réo lên. Vẫn là công tố viên Ranelid. Ông nói với Aronsson rằng do hoàn cảnh xui xẻo với sự hiện diện của báo chí, ông vừa tuyên bố ba người đàn ông và người phụ nữ là vô tội, và nói theo cách gần như không thể rút lời. Thêm nữa, trong vòng chưa đầy 24 giờ, ông phải biết những gì đã xảy ra trên thực tế, từ hôm cụ Karlsson trèo qua cửa sổ đến tận hôm nay, vì đó là điều báo chí đang đợi để nghe ngày hôm sau, lúc 15 giờ.
Ô, thế thì ông dẫm phải cứt rồi, Chánh Thanh tra ngà ngà say đáp.
Ông phải giúp tôi, Göran! Công tố viên Ranelid năn nỉ thanh tra.
Bằng cách nào? Chuyển xác chết về đúng chỗ à? Hay bằng cách giết chết những người đã không biết ý mà chết đi như ông muốn?
Công tố viên Ranelid thừa nhận rằng ông đã nghĩ đến giải pháp sau, nhưng thực tế không làm thế được. Không, ông hy vọng rằng Göran có thể thận trọng thăm dò Allan
Karlsson và… đồng bọn… xem liệu Ranelid có được đón tiếp vào sáng hôm sau để trò chuyện một chút – hoàn toàn không chính thức -… tìm hiểu những gì mới xảy ra ở các khu rừng vùng Södermanland và Småland. Và trong chừng mực có thể, công tố viên Ranelid hứa sẽ thay mặt lực lượng cảnh sát Södermanland, xin lỗi bốn công dân vô tội.
Lực lượng cảnh sát Södermanland á? Chánh Thanh tra Aronsson hỏi.
À… hoặc là, không… thay mặt cho chính tôi thôi, công tố viên Ranelid nói.
Chà, thế thì tốt hơn đấy. Cứ bình tĩnh, Conny, tôi sẽ tìm hiểu cho. Vài phút nữa tôi sẽ gọi lại cho ông.
Dứt lời, chánh Thanh tra Aronsson quay sang những người khác, báo tin vui rằng công tố viên Ranelid vừa tổ chức một cuộc họp báo, nhấn mạnh rằng Allan Karlsson và bạn bè của ông vô tội. Rồi ông chuyển lời công tố viên xin sáng hôm sau được đến thăm để làm rõ tình hình.
Người Đẹp phản ứng bằng một bài diễn văn sinh động về chuyện chẳng hay ho gì mà ngồi kể đầu đuôi chi tiết các thứ trong mấy tuần qua cho công tố viên cả. Julius đồng ý. Nếu người ta được tuyên bố vô tội, tức là họ vô tội, thế thôi.
Và tôi chưa quen với điều đó. Thật là đáng tiếc nếu chưa đầy 24 giờ sau tôi lại không còn vô tội nữa.
Nhưng Allan nói ông mong các bạn đừng lo lắng về mấy điều nhỏ nhặt. Báo chí và truyền hình chắc chắn sẽ không buông tha cho họ đến khi nào biết chuyện mới thôi. Thế thì kể riêng nó cho một công tố viên thôi còn hơn là bị các nhà báo đến đầy vườn trong vài tuần tới.
Hơn nữa, chúng ta có cả buổi tối để nghĩ xem nên nói gì, Allan nói.
Chánh Thanh tra Aronsson chẳng thích thú gì nghe câu cuối. Ông đứng dậy khỏi ghế, thò mặt ra để ngăn những người khác đừng nói thêm những điều không nên lọt vào tai Aronsson. Rồi ông nói đã đến lúc về, nếu nhóm bạn đồng ý. Liệu có thể cảm phiền Benny lái xe đưa ông về khách sạn ở Falköping không. Aronsson định lên xe sẽ gọi điện cho công tố viên Ranelid và báo rằng khoảng 10 giờ sáng mai, ông ta được mời đến, nếu nhóm đồng ý. Dù sao, Aronsson cũng định đi bằng taxi, nếu chỉ để lấy chiếc xe của mình. Nhân tiện trước khi đi, liệu ông có thể làm thêm nửa ly sâm banh Bulgari tuyệt vời kia không? Sao cơ? Nó là rượu Hungary à? Chà, thành thật mà nói, thế cũng chẳng sao.
Chánh Thanh tra Aronsson được rót một ly khác đầy tới miệng, ông vội vàng nốc cạn trước khi gãi mũi rồi ngồi vào ghế hành khách trong chiếc xe của mình, do Benny lái đến tận cửa. Và sau đó, qua cửa sổ hạ xuống, ông ngâm nga mấy câu thơ của nhà thơ Thụy Điển Carl Michael Bellman về bạn tốt và rượu vang Hungary.
Benny, suýt tí nữa là chuyên gia văn học, gật đầu công nhận.
– John, chương 8 câu 7, đừng quên sáng mai nhé, Chánh Thanh tra, Bosse cao hứng gọi với ra. Câu đấy là của John trong Kinh Thánh, chương 8 câu 7.
*