Lúc Cảnh Minh trở về ký túc xá, chẳng có ma nào trong phòng. Lý Duy và Chu Thao đều ở phòng thí nghiệm, Chương Lỗi hình như đi tự học rồi. Cậu không bật đèn, đi thẳng đến bàn mình ngồi phịch xuống ghế, tựa vào lưng ghế, ngửa đầu nhìn trần nhà.
Đèn bên ngoài hắt vào phòng qua ô cửa sổ, ánh sáng leo lét, yên tĩnh như tờ. Không biết cậu đang nghĩ gì, mắt cứ nhìn vào hư không. Dần dà ánh mắt mới có tiêu cự trở lại, đầu mày chau khít, đột ngột đứng bật dậy, đạp mạnh vào ghế như trút giận.
Chiếc ghế vô tội trượt đi thật xa, đụng sầm vào bàn, lắc lư vài cái mới đứng yên. Tất cả lại quay về trạng thái tĩnh lặng.
Cậu hít sâu một hơi rồi nghiến răng thở hắt ra, đẩy đèn bàn qua một bên, chuẩn bị thay quần áo đi đến phòng thí nghiệm. Khi cởi áo khoác jeans, lấy chìa khóa trong túi ra còn vô tình kéo theo một vật nhỏ, là hai cuống vé nhạc hội khi nãy.
Cậu nhíu mày sâu hơn, vò hai cuống vé ném thẳng vào thùng rác, vứt chiếc áo jeans lên giường, mở tủ quần áo giật bừa chiếc áo bóng chày ra, rồi đóng cửa tủ rầm rầm long trời lở đất, quơ lấy chìa khóa đi thẳng ra cửa không hề ngoảnh lại.
Đến phòng thí nghiệm, mấy thành viên đang điều chỉnh lại mô hình thành phố sẽ mang đi triển lãm tại hội chợ vào mấy ngày nữa. Cảnh Minh đi một vòng quanh mô hình, nghiêm túc kiểm tra xem có nơi nào cần hoàn thiện thêm hay không. Cậu dừng lại ở khúc cua, cẩn thận quan sát.
Cuộc đối thoại của Lý Duy và Vạn Tử Ngang truyền đến tai cậu.
Vạn Tử Ngang: "Cậu xem rồi hả?"
Lý Duy: "Xem rồi, bộ cảm biến IMU cô ấy làm rất chính xác."
Vạn Tử Ngang: "Nếu lớp tôi cũng có một người cừ khôi như Đỗ Nhược thì tốt rồi, kéo ngay về đội luôn."
Lý Duy thở dài: "Ôi, sao lại để cô ấy chạy sang Orbit cơ chứ?"
Cảnh Minh nghẹn uất. Mẹ kiếp đi đến đâu cũng không được yên mà!
...
Khi Đỗ Nhược về đến ký túc xá, ba cô bạn cùng phòng đã tề tựu. Hạ Nam đang đắp mặt nạ, Khưu Vũ Thần xem phim Anh, còn Hà Hoan Hoan thì đang nằm trên giường ăn vặt.
Hoan Hoan thấy cô về liền thuận miệng hỏi: "Đi đâu vậy? Không thấy cậu ở thư viện."
"Đi chơi với sư huynh."
Hoan Hoan không buồn để ý, trái lại Khưu Vũ Thần lập tức tạm dừng máy tính: "Cỏ Nhỏ, cậu sang đây." Vừa nói vừa kéo ghế của cô đến trước mặt, "Mau ngồi xuống đi."
"Làm gì?"
"Hỏi thăm một nam sinh lớp cậu."
Đỗ Nhược nhoài lên lưng ghế, cười nói: "Lý Duy hả?"
"Sao cậu biết."
Đỗ Nhược le lưỡi: "Đoán bừa."
"Đúng là cậu ấy. Cậu và cậu ấy học cùng lớp lâu như vậy, thấy cậu ấy thế nào?"
"Dạo trước không phải cùng nhau thi hùng biện sao? Cậu ấy thế nào cậu còn không biết à?"
"Mình tiếp xúc với cậu ấy có mấy ngày đâu." Khưu Vũ Thần nài nỉ, "Cậu mau nói cho mình biết đi, con người cậu ấy thế nào?"
Hà Hoan Hoan cười phì: "Tiểu Nhược, khen cậu ta nhiều vào."
Khưu Vũ Thần hừ Hà Hoan Hoan: "Ăn khoai tây chiên của cậu đi."
Đỗ Nhược nghiêm túc suy nghĩ rồi nói: "Thông minh, IQ cao, tốt tính, chính trực, có nguyên tắc, nghiêm túc với mọi việc."
Lần này Khưu Vũ Thần mặt mày hớn hở: "Mình biết ngay mà, giống hệt như mình đã nghĩ!"
"Cậu thích cậu ấy hả?"
"Đúng vậy." Khưu Vũ Thần không hề e dè, chớp chớp mắt, "Mình muốn theo đuổi cậu ấy!"
Đỗ Nhược bội phục: "Cậu can đảm thật đấy."
Hạ Nam đang đắp mặt nạ cũng nói lơ lớ chen vào: "Bình thường thôi, thích thì theo đuổi, nếu không bị người ta cướp mất thì sao?"
Đỗ Nhược: "Vậy lỡ bị từ chối thì sao?"
Hạ Nam: "Cũng tốt hơn là để nghẹn, không có kết quả."
"Đúng là như vậy!" Khưu Vũ Thần hưng phấn, chạy đến trước gương quay một vòng, chiều cao tiêu chuẩn, dáng vóc vừa phải, tướng mạo trung bình, có thể đánh phấn tô son cho đẹp hơn.
Thấy cô nàng hết soi trái rồi đến soi phải, Hà Hoan Hoan nằm trên giường xuýt xoa: "Tình yêu khiến người ta xinh đẹp, mị cũng muốn có gấu. Đúng không Cỏ Nhỏ?"
Hồi đại hội thể dục thể thao năm ngoái hai cô nàng còn ngồi trên khán đài ao ước được yêu, còn chung một chiến tuyến. Nhưng ngày hôm nay...
Đỗ Nhược nhún vai, ra vẻ không hứng thú: "Bây giờ mình chả muốn yêu đương gì cả, cứ như hiện tại rất tốt."
Hà Hoan Hoan tức tối chỉ Đỗ Nhược: "Hừ, đồng minh tan vỡ rồi!"
Đỗ Nhược cười khanh khách: "Thôi, tạm biệt!" Nói xong cô kéo ghế đến trước bàn, rút ra một chồng tài liệu hạng mục của Orbit lật xem. Hội triển lãm sinh viên khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo được tổ chức vào cuối tuần này, và dự án phanh tự động của Orbit sẽ được tập trung giới thiệu vào hôm đó, phen này cô lại phải bận sấp mặt rồi.
...
Thoáng cái đã đến ngày 28, thân là trường đại học Khoa học kỹ thuật đứng đầu toàn quốc, sinh viên trường Đỗ Nhược nổi tiếng với chuyên môn và kỹ thuật cao, năng lực nghiên cứu lẫn sáng tạo đều vượt trội. Vì vậy, cứ hai năm một lần, hội triển lãm dự án sinh viên khởi nghiệp của trường đều thu hút các nhà đầu tư, công ty, tập đoàn lớn trong và ngoài nước đến tham quan, hợp tác. Hội chợ hiển nhiên trở thành máy ấp trứng của vô số dự án khoa học kỹ thuật và công ty khởi nghiệp.
Triển lãm được trường tổ chức tại sân vận động với quy mô long trọng và đông đảo các gian hàng. Mỗi khoa đều trưng bày tỉ mỉ dự án của thầy trò mình. Năm nay chủ đề hội chợ xoay quanh lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Đỗ Nhược bước vào đại sảnh triển lãm giống như lạc vào thế giới viễn tưởng tương lai. Thể nghiệm thực tế ảo, robot, nhận diện khuôn mặt, ngôn ngữ nhân tạo... Phạm vi ứng dụng từ sản xuất chế tạo đến ứng dụng cho gia đình, đủ mọi chủng loại.
Ánh mắt cô nhìn đâu cũng thấy bịn rịn, không muốn dời đi, cảm thấy hứng thú với tất cả, tiếc là không rảnh để xem từng thứ một, phải chạy đến gian hàng triển lãm của Orbit.
Mới vừa đến khu vực của nhóm mình, đã thấy Cảnh Minh đi đến từ phía đối diện. Hôm nay cậu mặc áo sơ mi màu đen, cả người toát lên vẻ lạnh lùng. Cậu vừa bước đi vừa nghiêng đầu nói gì đó với Lý Duy, vô tình chạm phải ánh mắt cô thì vẻ mặt cậu bỗng chốc lạnh như băng, một giây sau liền dời mắt đi, tiến đến gian triển lãm của Prime. Đỗ Nhược đứng thừ ra, không hiểu mình đã làm gì, song cô cũng không nghĩ nhiều, quay người bỏ đi.
Công nghệ phanh tự động của Orbit và không người lái của Prime là hai dự án trọng điểm của khoa họ nói riêng và của trường họ nói chung, được đặt ngay tại vị trí trung tâm của buổi triển lãm. Hai gian cách nhau một lối đi, mặt đối mặt, trông rất giống võ đài tỉ thí.
Tuy nhiên không khí hai bên hoàn toàn khác nhau. Thành viên bên Dịch Khôn thì như sẵn sàng đón địch, ai ai cũng mang giày tây, kệ trưng bày được thiết kế tỉ mỉ, các loại mô hình, máy móc được đặt tầng tầng lớp lớp. Ngay cả tờ rơi quảng cáo cũng sắp xếp đẹp mắt.
Phông nền cũng được chuẩn bị khá nổi bật, chính giữa là hệ thống phanh tự động, có thể ứng dụng vào nhiều lĩnh vực đa dạng như: Vận chuyển, gia công, chế tạo, hàng không vũ trụ...
Bên phía Cảnh Minh, ngoại trừ tất cả đều phải mặc áo đen như nhau, thì những thứ khác đều bình thường và không đồng nhất. Ba bức vách của gian hàng là một màu xanh da trời, không một tờ rơi quảng cáo hay khẩu hiệu tuyên truyền, kệ trưng bày cũng không, chỉ có một từ Prime màu trắng tung bay, trông rất mát mắt và thư thái giữa ngày hè. Chính giữa gian là một sa bàn khổng lồ, gần như chiếm hết ba phần tư không gian, chỉ chừa lại lối đi nhỏ hẹp cho người qua lại. Trong sa bàn là mô hình thành phố thu nhỏ, bao gồm đường xá, tòa nhà, cây cối, cầu vượt. Địa thế nhấp nhô, đường phố quanh co. Chiếc xe hơi be bé chạy tự động xuyên qua từng ngõ ngách trong "thành phố". Cách trưng bày của Prime vô cùng trực quan và hấp dẫn, nên chỉ trong chốc lát đã có rất nhiều người vào xem, nào là sinh viên, nhà đầu tư, doanh nhân, ai nấy đều vây quanh sa bàn, thảo luận không ngớt.
Đỗ Nhược rất tò mò với chiếc sa bàn kia, nhưng kiềm chế không qua xem. Màn khi nãy đụng độ với Cảnh Minh khiến cô hơi kiêng dè, không biết do tâm trạng cậu không tốt hay là sao, dù gì cũng đừng đụng vào quả bom đó thì hơn.
Người tham quan bên Orbit cũng nối tiếp không dứt, Đỗ Nhược bận rộn giới thiệu cho những doanh nghiệp có ý định hợp tác: "Hệ thống điều khiển tự động và phanh tự động của Orbit đo lường chuẩn xác, hiệu suất an toàn cao, đây là thao tác mẫu của chúng tôi, còn có mô hình và thành phẩm..."
"Cô cậu chuyên làm hệ thống điều khiển và phanh à?"
"Vâng ạ. Chuyên về hạng mục này, cho nên phương diện kỹ thuật luôn luôn cầu toàn. Hiện tại còn có thể căn cứ theo nhu cầu của bên phía hợp tác, tiến hành thiết kế và điểu chỉnh mang tính tập trung." Đỗ Nhược trình bày lưu loát, "Giống như ngành dịch vụ vận chuyển, ngành gia công chế tạo, ngành sản xuất, ngành xe hơi... những khâu cần thay thế nhân công đều có thể dùng được. Xin hỏi anh làm nghề nào ạ?"
Dịch Khôn quay đầu lại nhìn Đỗ Nhược đang ân cần tiếp đón khách, khá ngạc nhiên trước sự chuẩn bị đầy đủ của cô, vì dù sao cô cũng chỉ là một người giúp việc mà thôi.
Lê Thanh Hòa khen: "Em ấy làm việc rất chu đáo."
Dịch Khôn không nói câu nào, chỉ rủ mắt suy nghĩ gì đó.
Lê Thanh Hòa lại bổ sung: "Tuy em ấy không tham dự vào hạng mục cốt lõi của phòng thí nghiệm, nhưng cũng không nhàn rỗi, đã sửa rất nhiều máy cảm ứng cho dự án của chúng ta. Đúng rồi, em đã xem qua bộ cảm ứng IMU của em ấy, độ chính xác cao lắm."
"Em ấy rất giỏi." Dịch Khôn quay sang nói với Ô Chính Bác, "Tôi cảm thấy có thể suy nghĩ đến việc cho em ấy chính thức gia nhập Orbit."
Ô Chính Bác ngớ người, sau đó cười xòa: "Để cô ta làm giúp việc trong phòng thí nghiệm là được rồi, cứ giữ nguyên hiện trạng, chờ các cậu từ Đức về rồi cả đội mới chính thức bàn bạc."
"Được."
Ô Chính Bác nhìn đồng hồ đeo tay: "Sắp đến trưa rồi, các cậu phải lên máy bay đúng không?"
"Ừ."
Dịch Khôn và Lê Thanh Hòa không ở lại lâu, đúng mười một giờ rưỡi liền đi rồi. Đỗ Nhược và những thành viên còn lại tiếp tục trông coi gian hàng.
Giờ cao điểm đông người xem triển lãm là từ chín giờ sáng cho đến một giờ chiều, sau đó thì thưa dần. Đến hơn bốn giờ, nhóm nam sinh đều mỏi lưng khô cổ, huống chi là Đỗ Nhược phải mang giày cao gót đứng cả ngày, chân cũng sắp gãy đến nơi. May mà thu hoạch khấm khá, có không ít nhà đầu tư và doanh nghiệp đều bày tỏ ý định hợp tác, trao đổi phương thức liên lạc. Việc hợp tác cụ thể phải chờ đến sau khi sàng lọc, cân nhắc và thảo luận.
Gần năm giờ, hội chợ triển lãm chỉ còn lưa thưa vài khách, nhiệm vụ tiếp đón thoáng chốc nhẹ nhàng, bên này mấy đàn anh Orbit có hứng thú với sa bàn đối diện liền đi qua tham quan. Đỗ Nhược liếc sang thấy Cảnh Minh và Lý Duy đều mất dạng, chỉ có hai ba nam sinh ở lại trông chừng, không còn khách nào cả.
Cô đã tò mò cả một ngày, thật sự không nhịn được nữa bèn chuồn sang xem.
Trong khoảnh khắc thấy được sa bàn, cô bất giác há hốc. Trong thế giới thu nhỏ này, tất cả đều trông rất sống động. Nhà cao tầng, ngõ hẻm tường thấp, cầu vượt, vành đai, đèn giao thông, bảng hướng dẫn, lối đi bộ.... Vô số xe hơi nhỏ tự động chạy trên đường, đèn đỏ ngừng, đèn xanh chạy, gặp "người đi đường" còn biết né tránh. Người máy bé xíu đi lại trên đường, băng qua lộ. Trật tự rõ ràng, xem mà không khỏi xuýt xoa.
Đỗ Nhược phục sát đất. Chỗ cô đứng là trước một con đường nhỏ, trên đường có biển hiệu hình vuông, bên cạnh có bảng hướng dẫn: "Khu thể nghiệm."
Cô đưa tay vào sa bàn, chạm vào "mặt đường" ở khu thể nghiệm, cũng không có chỗ nào khác thường. Vừa định rút tay lại thì một chiếc "xe" chạy đến, nó "thấy" ngón tay Đỗ Nhược ở giữa đường liền cho tốc độ chậm lại, đến khi cách tay cô chừng hai ba centimet thì hoàn toàn ngừng lại, kiên nhẫn chờ.
Những chiếc xe nhỏ phía sau nó cũng lần lượt dừng lại, ngoan ngoãn xếp hàng ngay ngắn. Cô từ từ dời tay đi, liền thấy chiếc xe nhỏ kia khởi động, tiếp tục chạy men theo con đường.
Thần kỳ quá đi mất! Cô thầm thán phục.
Bên cạnh có người ôn hòa cất lời: "Ý tưởng của các cô cậu rất hay, thế giới thu nhỏ cũng thiết kế vô cùng hoàn mỹ. Nhưng mà, kết cấu hạ tầng giao thông trước mắt không đồng bộ với hệ thống của các cô cậu, còn có vấn đề về mặt chính sách pháp luật, các cô cậu có nghĩ đến chưa?"
Đỗ Nhược sửng sốt, quay đầu lại nhìn một ông cụ tóc hoa râm trước mặt, ông ấy cũng đang hòa nhã nhìn cô. Cô mặc bộ đồ tây, e rằng đã bị ngộ nhận thành nhân viên của gian triển lãm này rồi.
Đỗ Nhược đang lúng túng không biết nên trả lời thế nào thì sau lưng vang lên giọng nói trầm ấm rành mạch của con trai: "Quá trình công nghệ không người lái trở nên thông dụng thì sẽ giúp đẩy mạnh việc thi công xây dựng các hạ tầng giao thông liên quan, cũng sẽ thúc đẩy việc không ngừng hoàn thiện chính sách pháp luật có tương quan."
Chẳng biết Cảnh Minh đã xuất hiện phía sau cô từ lúc nào, cậu bổ sung tiếp: "Xưa nay khoa học kỹ thuật không nên bị quy tắc của con người kìm hãm. Khoa học kỹ thuật là dùng để phá vỡ quy tắc cũ, xây dựng quy tắc mới, là dùng để thúc đẩy sáng tạo, thậm chí là thay đổi xã hội."
"Kỹ thuật là dùng để phá vỡ quy tắc cũ, xây dựng quy tắc mới." Ông cụ lẩm nhẩm lại câu nói ấy, gật đầu tán thành, "Cậu thanh niên rất quyết đoán."
Đỗ Nhược ngước mắt nhìn sườn mặt của Cảnh Minh, chiếc áo sơ mi đen tôn lên thân hình thiếu niên thanh tú, da trắng môi hồng, mắt sáng rực.
Ông cụ khí chất trác tuyệt lại hỏi: "Nhưng vì sao phải phá vỡ quy tắc? Nếu đã có người lái, vì sao phải hao tâm tổn sức chế tạo ra máy móc bắt chước con người, làm ra công nghệ không người lái?"
Cảnh Minh: "Robot không phải là bắt chước con người, mà là giúp đỡ con người giải quyết vấn đề họ không thể giải quyết, ví dụ như những việc hiệu quả thấp, nguy hiểm cao, tắc nghẽn, rườm rà, rối loạn."
Ông cụ mỉm cười, quay đầu lại nhìn sa bàn khổng lồ, trong đôi mắt già nua ánh lên sự nhiệt tình của tuổi trẻ, không biết ông đang nghĩ ngợi điều gì lại buồn bã thở dài: "Nghiên cứu, sáng tạo là một con đường khổ hạnh."
Ngay cả Đỗ Nhược cũng nhìn ra, ông cụ này bất kể khí chất, ăn nói hay là gì khác tuyệt đối không phải là người ngoài ngành. Thay vì nói ông có thắc mắc muốn hỏi, chi bằng bảo rằng ông đang khảo nghiệm thì đúng hơn.
"Cậu thanh niên, đi con đường này có nóng lòng hoặc là chán nản không?" Ông cụ chợt hỏi.
Cảnh Minh: "Sao ông lại hỏi vậy?"
"Ở Âu Mỹ bất kể là nghiên cứu mảng này hay là dự án AI, đa số đều vượt hơn chúng ta mười năm. Các cậu trẻ tuổi sung sức, lão già như tôi rất hiếu kỳ cậu có sốt ruột không?"
Cảnh Minh khẽ cười: "Nếu đây là cuộc thi chạy trăm mét, vậy chúng em đã thua rồi. Nhưng mà..." Cậu thôi cười, nói thật nghiêm túc, "Trí tuệ nhân tạo là một cuộc đua marathon. Chẳng hạn như công nghệ không người lái, nghiên cứu xe hơi phát triển thành công chẳng qua là chạy trước một trăm mét thôi, một trăm mét này không thể nào quyết định thắng bại, bởi vì vẫn còn vài chục kilomet phía sau, ai thắng ai thua còn chưa chắc đâu ạ."
Đỗ Nhược giật mình nhìn cậu. Trong đôi mắt đầy kiêu ngạo của cậu thiếu niên ánh lên sự kiên quyết ngút trời.
Ông cụ không nói gì nữa, trong nụ cười ẩn chứa nỗi xúc động không dễ gì thấy được. Ông trầm tư, thình thoảng khẽ gật gù, cuối cùng nói thêm một câu: "Cậu thanh niên, hy vọng sau này có thể có nhiều cơ hội trao đổi với cậu hơn."
Cảnh Minh đưa danh thiếp Prime cho ông. Ông cụ nhận lấy, cất kỹ rồi chào tạm biệt ra về. Cậu dõi mắt nhìn bóng lưng ông, trầm ngâm giây lát, loáng thoáng đoán được ông là ai nhưng không dám chắc chắn.
Cậu không nghĩ nữa bèn quay đầu nhìn lại, Đỗ Nhược vẫn còn đứng bên cạnh sa bàn. Cảnh Minh thờ ơ đi đến cầm lấy một chiếc xe tự động đang chạy chậm chạp, kiểm tra pin của nó.
Đỗ Nhược tò mò, bất giác hỏi: "Xe này nhỏ như vậy làm sao lắp được bộ cảm ứng bên trong?"
Cậu không đếm xỉa đến cô, giống như không nghe thấy cô nói vậy. Đỗ Nhược xấu hổ, mặt hơi đỏ lên, may mà xung quanh không có ai. Cô nắm lấy ngón tay, mím môi từ từ quay người lặng lẽ bỏ đi.
Cảnh Minh thay pin xong đặt chiếc xe trở lại con đường trong thành phố thu nhỏ, rồi chậm rãi ngước mắt lên nhìn bóng lưng đã xa kia.