LỜI MỞ ĐẦU
Bản tuyên ngôn
MỘT CHỈ DẪN NGẮN GỌNĐỐI VỚI MỌI THỨ BẠN MONG MUỐN
Hãy tưởng tượng một cuộc sống mà bạn dành tất cả thời gian của mình để thực hiện những điều bạn mong muốn.
Hãy tưởng tượng việc bạn dành tâm huyết cho dự án mà bạn là chủ thay vì làm việc như một bánh răng trong cỗ máy đang hoạt động để làm giàu cho những người khác.
Hãy tưởng tượng việc bạn gửi cho sếp mình một lá thư như thế này: “Thưa sếp! Tôi viết thư này để báo cho ngài biết rằng các yêu cầu của ngài đối với tôi không còn được đáp ứng nữa. Cảm ơn ngài vì tất cả nhưng từ giờ tôi sẽ làm mọi việc theo cách riêng của mình.”
Hãy tưởng tượng rằng hôm nay là ngày cuối cùng bạn làm việc cho một người khác. Điều gì sẽ xảy ra? Rất sớm thôi, không phải một tương lai mơ hồ, không thời hạn – bạn chuẩn bị làm việc bằng cách cặm cụi trên chiếc máy tính xách tay trong văn phòng tại nhà, chậm rãi bước tới chân trời bạn đã mở, gọi điện cho vị khách hàng tin tưởng bạn vì lời khuyên hữu ích, hoặc không thì bạn làm điều mình muốn thay vì để người khác sai bảo!
Trên khắp thế giới này và theo nhiều cách khác nhau, hàng ngàn người đang thực hiện chính xác điều đó. Họ đang viết lại các quy định về công việc, trở thành ông chủ của chính mình và sáng tạo ra một tương lai mới.
Mô hình hoạt động kinh doanh mới này là cách làm tốt cho những doanh nhân bất đắc dĩ, những người mà dường như không bao giờ nghĩ rằng bản thân mình là một doanh nhân. Đây chính là cuộc cách mạng kinh doanh vi mô (kinh doanh nhỏ)– một cách kiếm sống tốt trong khi vẫn tạo ra được một cuộc sống độc lập và có mục đích.
Có nhiều cuốn sách ghi lại sự phát triển về mặt số lượng của các doanh nghiệp khởi nghiệp dựa vào mạng Internet, hoàn toàn theo cách nói cường điệu về vốn đầu tư mạo hiểm và những câu chuyện hoang đường về các nhà hàng hoạt động có tổ chức. Và cũng có không ít những cuốn cẩm nang khác chỉ cho bạn cách viết những bản kế hoạch kinh doanh dài 80 trang không ai đọc và rốt cuộc còn không tương đồng với hoạt động của một công việc kinh doanh thực tế.
Nhưng cuốn sách này khác hẳn, nó khác vì nó có hai chủ đề chính: Tự do và giá trị. Tự do là cái tất cả chúng ta đang tìm kiếm, còn giá trị chính là cách để giành được tự do.
Lỡ vấp vào Tự do
Hơn 10 năm trước, tôi đã bắt đầu cuộc hành trình suốt đời của nghề làm thuê cho bản thân bằng bất cứ giá nào. Tôichưa bao giờ có ý định trở thành một doanh nhân; tôi chỉ
không muốn làm việc cho bất cứ ai khác. Từ một căn hộ rẻ tiền ở Memphis, Tennessee, tôi xem xét những gì mà người khác đã làm và đã cố gắng để đảo ngược tình thế, từ đó xây dựng nên thành công của họ. Tôi bắt đầu bằng việc nhập khẩu cà phê từ Jamaica và bán chúng trên mạng bởi vì tôi đã thấy những người khác kiếm tiền theo cách này. Tôi không hề có bất kỳ kỹ năng đặc biệt nào trong việc nhập khẩu, rang hoặc bán cà phê. (Tuy nhiên tôi đã làm và tiêu thụ phần lớn sản phẩm thông qua việc “thử chất lượng” thường xuyên.)
Nếu cần tiền, tôi nghĩ xem làm thế nào để có tiền bằng cách làm ra thứ gì đó và đem bán đi, mà không phải cắt giảm chi phí ở chỗ khác hoặc làm việc cho người khác. Thu nhập từ công việc như vậy không làm tôi trở nên giàu có, nhưng nó đã trang trải được các hóa đơn và mang lại cho tôi điều có giá trị hơn tiền rất nhiều: Tự do. Tôi không có lịch làm việc phải tuân theo, không có lịch trình hàng ngày để điền vào, không còn giữ trong tay những báo cáo vô ích, không còn bận tâm tới những cạnh tranh trong văn phòng và thậm chí không còn tham gia bất cứ cuộc họp bắt buộc nào.
Tôi đã dành một phần thời gian của mình để học hỏi cách thức hoạt động của một công việc kinh doanh thực sự, nhưng tôi đã không để điều đó làm ảnh hưởng tới lịch đọc sách bận rộn trong quán cà phê ban ngày và chơi nhạc jazz vào ban đêm của tôi.
Với mong muốn được đóng góp điều gì đó lớn lao
hơn cho thế giới này, tôi đã chuyển tới Tây Phi và dành bốn năm làm tình nguyện viên cho một tổ chức cứu trợ y tế, lái những chiếc Land Rover chở đồ tiếp tế tới các phòng khám dọc Sierra Leone và Liberia. Tôi đã hiểu tự do được kết nối với trách nhiệm như thế nào và học được cách kết hợp niềm khát khao độc lập của mình với một điều gì đó có thể giúp đỡ được những người còn lại trên thế giới này.
Sau khi quay trở về Mỹ, tôi phát triển sự nghiệp bằng việc viết sách theo cách mà tôi đã học hỏi để làm được mọi thứ khác: Bắt đầu bằng một ý tưởng, sau đó tìm hiểu mọi thứ khác liên quan. Tôi bắt đầu cuộc hành trình khám phá thế giới, du lịch tới 20 nước một năm và điều hành hoạt động kinh doanh của mình ở bất cứ nơi nào tôi tới. Tại mỗi bước đi trên con đường này, giá trị của tự do đã trở thành một ý nghĩa bất biến.
Không có chương trình phục hồi chức năng nào dành cho người nghiện tự do. Vì vậy, chúc bạn may mắn!
Chủ nghĩa Giá trị
Phần hai của cuốn sách này bàn về giá trị, một cụm từ thường được sử dụng mà hiếm khi được phân tích. Như chúng ta sẽ thấy, giá trị được tạo ra khi một người làm ra thứ gì đó hữu ích và chia sẻ thứ đó với thế giới. Những người mà bạn sẽ gặp trong cuốn sách này gặt hái được thành công nhờ giá trị họ đã tạo ra. Thường thường, sựkết hợp giữa tự do và giá trị được nói đến khi một ai đótìm mọi cách để làm một việc mà mình muốn làm: Một sở thích riêng, kỹ năng hoặc đam mê khiến người đó cuối cùng biến đổi nó thành một mô hình kinh doanh.
Cuộc cách mạng kinh doanh vi mô đang diễn ra ở khắp xung quanh chúng ta ngay khi mọi người nói: “Cảm ơn nhưng tôi không cần” đối với công việc truyền thống, lựa chọn một con đường và tạo ra tương lai của riêng họ. Các hoạt động kinh doanh quy mô nhỏ không hề mới mẻ, nhưng chưa bao giờ mang lại nhiều khả năng đúng lúc, đúng nơi như hiện nay. Cơ hội sử dụng công nghệ đã tăng lên nhanh chóng và chi phí đã giảm xuống một cách đáng kể. Khi có một ý tưởng, bạn có thể ngay lập tức kiểm tra những thông tin liên quan trên thị trường, để dự đoán khả năng thành công của ý tưởng đó thay vì chờ đợi cả tháng trời. Bạn có thể mở một tài khoản PayPal trong năm phút và nhận được tiền từ người mua trên hơn 180 quốc gia.
Còn tốt hơn nữa, khi bạn xây dựng một cộng đồng khách hàng trung thành, bạn sẽ biết rõ những gì mình cần làm cho họ và có nhiều cơ hội gặt hái thành công mà không phải đầu tư nhiều tiền. Trên thực tế, bạn càng hiểu rõ kiến thức và kỹ năng của mình hữu ích cho người khác bao nhiêu, cơ hội thành công của bạn sẽ càng lớn bấy nhiêu.
Và có lẽ điều quan trọng nhất, câu hỏi sống còn về điều gì là mạo hiểm và điều gì là an toàn đã thay đổi vĩnh viễn. Sự chọn lựa cũ: bạn làm việc cho một nơi nào đó hoặcchấp nhận rủi ro lớn khi dấn thân vào con đường riêng củamình. Thực tế mới lại là làm việc cho nơi nào đó có thể trở thành lựa chọn mang tính rủi ro cao hơn nhiều. Và, việc bước trên con đường riêng của bạn an toàn hơn nhiều.
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn có thể giành được tự do cho cuộc sống riêng của mình bằng cách phớt lờ mọi thứ mà bạn từng nghĩ là điều kiện tiên quyết? Thay vì mượn tiền, bạn chỉ cần bắt đầu – đúng ngay lúc này – mà không cần nhiều tiền. Thay vì thuê nhân viên, bạn tự bắt đầu dự án dựa trên sự kết hợp giữa đam mê và kỹ năng của riêng bạn. Thay vì tới học một trường kinh tế (nơi thực sự không đào tạo mọi người điều hành một doanh nghiệp nhỏ), bạn học ngay khi bắt tay vào làm và tiết kiệm được 60.000 đôla tiền học phí.
Hãy nhớ rằng, cuốn sách này không nói về việc sáng lập một công ty khởi nghiệp lớn dựa vào mạng Internet hay về việc bắt đầu một hoạt động kinh doanh truyền thống bằng cách đóng bộ bảnh bao và tới vay tiền ở ngân hàng. Thay vào đó, cuốn sách này kể về những người đã tìm thấy con đường làm sống lại những ước mơ của họ và kiếm sống tốt từ những điều họ đã quan tâm một cách sâu sắc. Điều gì sẽ xảy ra nếu thành công của họ có thể được lặp lại? Và sẽ là điều gì nếu đã có một bản kế hoạch xuất sắc để bạn làm theo và học hỏi được từ chính những người đã biến kế hoạch đó thành hiện thực?
Là một bản kế hoạch chi tiết, không phải một loạt ý tưởng mơ hồ
Tôi sẽ chia sẻ nhiều hơn câu chuyện riêng của tôi khi chúng ta cùng đồng hành, song cuốn sách này không viết về tôi, mà về những người khác – những người đã tìm thấy tự do – và cách thức giúp bạn cũng tìm thấy tự do như họ. Trong suốt chuyến du lịch độc đáo này, tôi đã đi qua 63 thành phố ở Mỹ và Canada (và sau đó là hơn15 quốc gia khác nữa), gặp gỡ với những con người đã tạo nên sự biến chuyển từ người làm thuê cho sếp thành người làm thuê cho chính bản thân họ.
Sau đó tôi đã làm việc với một nhóm nhỏ để thực hiện một nghiên cứu toàn diện kéo dài nhiều năm, liên quan tới hơn 100 chủ đề phỏng vấn. Từ rất nhiều dữ liệu thu thập được (hơn 4.000 bản trả lời khảo sát được in ra cùng hàng trăm cuộc điện thoại, các buổi thảo luận qua Skype và những bức thư điện tử trả lời qua lại), tôi đã rút ra những bài học quan trọng nhất – chính là những bài học được trình bày trong cuốn sách này, để các bạn tham khảo và áp dụng. Bản kế hoạch chi tiết về tự do này hoàn toàn linh hoạt và có tính hành động cao. Tại nhiều điểm của bản kế hoạch này, bạn sẽ có cơ hội dừng lại và hành động theo kế hoạch của riêng bạn trước khi tiếp tục học hỏi nhiều hơn về những gì mà người khác đã làm.
Trong nghiên cứu này, một vài người là những người nổi loạn bẩm sinh, đã xác định con đường đi một mình từ khi mới trưởng thành, còn hầu hết là những người bìnhthường vốn an phận với việc đi làm thuê cho đến khi gặp
một biến cố nào đó trong đời. Một số khác đã từng bị sa thải hoặc bỏ việc và bỗng nhiên phải tìm cách để trang trải cuộc sống hoặc hỗ trợ cho gia đình. (Hầu hết trong số họ đều nói giống nhau rằng: “Mất việc làm là điều tốt nhất đã từng xảy đến với tôi. Nếu không bị thúc ép, tôi sẽ không bao giờ tạo được sự thay đổi bất ngờ.”)
Và hãy nhớ rằng: Bản kế hoạch chi tiết không chỉ cho bạn cách làm ít việc; nó chỉ cho bạn cách làm việc tốt hơn. Mục đích không phải là nhanh chóng trở nên giàu có mà là tạo dựng điều gì đó khiến những người khác thấy đáng để trả tiền cho bạn. Cho nên bạn không chỉ đang tạo ra việc làm cho chính mình; bạn còn đang gây dựng cả một gia tài.
Bản kế hoạch chi tiết này không liên quan tới các bí mật, “đường tắt” hoặc những mánh lới quảng cáo. Cũng không có các bài tập mường tượng tư duy. Nếu bạn nghĩ mình có thể kiếm tiền đơn giản bằng việc suy nghĩ về nó, hãy đặt quyển sách xuống và dành thời gian để thực hiện điều bạn nghĩ. Thay vào đó, cuốn sách này nói về những điều thực tiễn mà bạn có thể thực hiện để chịu trách nhiệm v tương lai của bản thân. Vì vậy, bạn hãy đọc nó nếu muốn xây dựng một điều gì tươi đẹp trên con đường hướng tới tự do.