uộc viếng thăm chúng tôi tiến hành sáng hôm sau, tôi thấy đúng là sự kiện đáng kinh ngạc nhất trong vụ án này.
Tôi đang chờ trong phòng tôi thì Poirot vào, chân bước rất nhẹ, mắt sáng lên.
- Anh bạn, hôm nay chúng ta có khách.
- Ai thế?
- Quận chúa quả phụ, mẹ của Công tước Merton.
- Thật không? Bà ấy muốn gì?
- Anh theo tôi xuống nhà sẽ biết.
Tôi đi theo anh xuống thang gác rồi cùng vào phòng khách. Quận chúa là một phụ nữ thấp lùn, mũi khoằm và cặp mắt hách dịch. Bất chấp vóc người béo bệu lại mặc tấm áo khoác cổ lỗ, trông bà ta vẫn ra dáng một nữ đại quý tộc.
Bà Quận chúa sửa lại tấm mạng che mặt, nhìn hai chúng tôi, tôi trước rồi anh bạn tôi sau. Sau đấy, bà ta nói với Poirot bằng cái giọng quyền uy rành rọt:
- Ông là Hercule Poirot?
- Vâng, thưa Quận chúa. Còn đây là ông bạn tôi, đại úy Hastings. Đại úy đang giúp tôi trong một số công việc.
Bà Quận chúa khẽ cúi chào, rồi ngồi xuống ghế mà Poirot vừa trỏ mời bà ngồi.
- Tôi đến để hỏi ý kiến ông về một việc hết sức tế nhị, và tôi đề nghị hai ông coi cuộc nói chuyện hôm nay là chỉ riêng giữa chúng ta.
- Vâng, tất nhiên là như thế, thưa Quận chúa.
- Phu nhân Yardly đã cho tôi biết về ông, thưa ông Poirot. Theo lời phu nhân và căn cứ vào sự đánh giá cao của phu nhân đối với ông, tôi biết rằng chỉ ông mới có thể soi sáng cho tôi được việc này.
- Xin Quận chúa tin rằng tôi sẽ làm hết sức mình để đáp ứng mong muốn của Quận chúa.
Bà Quận chúa kể điều băn khoăn của bà ta rất thành thật, khiến tôi nhớ lại thái độ lạ lùng của bà Jane Wilkinson buổi tối hôm trước ở khách sạn Savoy.
Nếu Poirot có ngạc nhiên phần nào thì anh cũng giấu kín điều đó. Anh đáp:
- Xin cho biết Quận chúa muốn tôi làm gì?
- Chuyện này không dễ dàng. Cuộc hôn nhân đó sẽ hủy hoại con trai tôi.
- Quận chúa cho là như thế ạ?
- Tôi chắc chắn là như thế. Con trai tôi rất không am hiểu sự đời. Nó luôn sống trên mây. Nó tránh xa mọi thiếu nữ cùng địa vị xã hội, coi họ là nông nổi, hời hợt. Bà Jane Wilkinson lại rất xinh đẹp... và có tài quyến rũ nam giới. Bà ấy đã mê hoặc con tôi. Tôi tưởng tình cảm đó của con trai tôi sẽ qua đi, bởi bà ta đã có chồng. Nhưng bây giò chồng bà ta đã mất...
Giọng bà Quận chúa nghẹn ngào:
-... Hai ngưòi định sẽ làm lễ kết hôn sau đây vài tháng. Hạnh phúc của con tôi đang bị đe dọa. Ông Poirot, ông hãy làm thế nào để chặn ngay đám cưới ấy lại.
- Tôi hiểu Quận chúa suy nghĩ đúng. Quả là cuộc hôn nhân ấy rất không nên tiến hành. Nhưng tôi làm thế nào để ngăn chặn?
- Ông hãy nghĩ cách. Và tiến hành ngay đi.
Poirot lắc đầu chậm chạp.
- Thưa Quận chúa, tôi e công tử không chịu nghe bất cứ lời lẽ cản ngăn nào. Vả lại tôi chưa thấy có thể viện ra khuyết điểm nào của bà Jane Wilkinson. Khi lục lọi về quá khứ bà ấy, chúng tôi không tìm thấy một điều gì xấu xa. Quận chúa biết cho, bà ấy rất thận trọng.
- Tôi biết chứ. - Bà Quận chúa nói rất khẽ.
- Vậy là Quận chúa cũng đã tiến hành điều tra?
Dưới cái nhìn soi mói của Poirot, bà nữ đại quý tộc không hề lúng túng.
- Tôi sẽ không từ bất cứ một hành động nào để ngăn chặn cuộc hôn nhân ấy! Bất cứ một hành động nào! - Bà nói giọng kiên quyết - Kể cả tốn kém. Ông Poirot, xin ông hãy cho biết tôi phải trả ông bao nhiêu? Bằng giá nào tôi cũng phải ngăn chặn cuộc hôn nhân tai hại ấy. Và chỉ ông mới có thể giúp tôi.
- Thưa Quận chúa, tôi không lo chuyện tiền bạc, nhưng tôi thấy không thể làm được, vì lý do tôi đã thưa với Quận chúa lúc nãy. Hơn nữa, tôi cho rằng mọi cố gắng của Quận chúa và tôi chỉ vô ích. Tôi không thể giúp Quận chúa. Tôi chỉ có thể khuyên Quận chúa một câu, nếu Quận chúa không cho là hỗn hào.
- Ông nói đi, ông khuyên tôi thế nào?
- Đừng cản trở công tử. Công tử đã đến tuổi được quyền tự ý lựa chọn, cho dù sự lựa chọn ấy không đúng. Dù Quận chúa cho đấy là một tai họa, xin Quận chúa đành chấp nhận vậy. Và hãy sẵn sàng giúp đỡ công tử khi nào công tử cần đến sự giúp đỡ ấy. Nhưng bất cứ như thế nào, xin Quận chúa đừng làm cho công tử chống lại mẹ...
- Ông chưa hiểu tôi..
Cặp môi run rẩy, bà Quận chúa đứng dậy.
- Không đâu, tôi rất hiểu Quận chúa. Không ai hiểu trái tim người mẹ bằng Hercule Poirot này đâu. Hãy tin ở kinh nghiệm lâu năm của tôi, thưa Quận chúa. Xin Người hãy bình tĩnh và giấu kín nỗi cay đắng! Biết đâu một sự ngẫu nhiên nào khiến cuộc hôn nhân ấy không thành, khi đó thái độ chống đối của Quận chúa sẽ chỉ làm tăng thêm nỗi oán trách của công tử.
- Xin tạm biệt, thưa ông Poirot - Bà ta lạnh lùng nói - Tôi hoàn toàn thất vọng.
- Thưa Quận chúa, tôi vô cùng lấy làm tiếc đã không giúp được Quận chúa. Tôi đang trong một tình thế rất tế nhị. Bà Jane Wilkinson nhờ tôi giúp đỡ và tôi đã chót nhận lời.
- Ôi, bây giờ tôi đã hiểu, ông đứng về phía đối phương của tôi. Thì ra vì vậy mà Jane Wilkinson vẫn chưa bị bắt.
- Quận chúa nói sao ạ?
- Ông đã nghe rõ câu tôi nói rồi đấy: tại sao mụ ta vẫn còn được tự do? Ngươi ta đã nhìn thấy mụ ta trong nhà của ông Huân tước vào buổi tốì hôm đó. Mụ ta đã vào phòng đọc sách gặp chồng. Buổi tối hôm ông ấy bị giết, có ai khác đến gặp ông ấy đâu? Vậy mà mụ đàn bà ấy vẫn chưa bị còng tay! cảnh sát đã tham nhũng đến tận xương tủy!
Nói xong, bà Quận chúa bước ra ngoài.
Tôi kêu lên:
- Con khỉ! Nhưng tôi thấy phục bà ta đấy.
- Vì bà ta muốn mọi người phải làm theo lệnh bà ta.
- Toàn bộ điều bà ta muốn là hạnh phúc của con trai.
- Đúng thế, Hastings. Nhưng anh có cho rằng ông Công tước kia lấy bà Jane Wilkinson là dại không?
- Có nghĩa anh cho rằng bà ta yêu ông ta thật lòng?
- Không. Nhưng bà ta yêu danh vọng và sẽ đóng vai nữ Công tước một cách xuất sắc. Bà ta đẹp và có rất nhiều tham vọng. Tôi không thấy trong cuộc hôn nhân này có gì là tàn hại cả. Giá như ông Công tước trẻ tuổi lấy một cô gái cùng tầng lớp nhưng lấy ông ta cũng vì những lý do tương tự thì chẳng ai nói gì đâu... Nói vậy thôi, chứ thực lòng tôi đứng về phía bà mẹ ông ta.
Tôi không sao nhịn được cười khi thấy anh bạn tôi ca ngợi bà Quận chúa. Poirot nói tiếp:
- Tuy nhiên vấn đề này hết sức quan trọng, tôi cần phải suy nghĩ thêm... Anh có nhận thấy bà Quận chúa nắm khá chắc vụ án không? Bà ta đang uất hận Jane Wilkinson mà, cho nên bà ta biết tất cả những gì chống lại Jane Wilkinson.
- Đồng thời bà ta không cần biết đến những gì biện hộ cho Jane Wilkinson. - Tôi nói.
- Làm sao bà Quận chúa này biết được việc Jane Wilkinson đến nhà ông Huân tước?
- Chắc Jane Wilkinson kể với ông Công tước trẻ tuổi và ông này kể lại với mẹ.
- Có thể. Nhưng...
Tiếng chuông điện thoại vang lên. Tôi nhấc máy. Vai trò của tôi trong cuộc điện đàm này chỉ là nói vắn tắt những chữ “Vâng” với khoảng cách không đều nhau.
- Thanh tra Japp. Thoạt đầu ông ta khen anh là “thông minh tuyệt vời”, giống như thường lệ. Sau đó, ông ta vừa nhận được điện từ bên Mỹ. Thứ ba là ông ta đã tìm thấy người tài xế xe taxi. Thứ tư ông ta nhờ anh thẩm vấn người tài xế đó hộ. Thứ năm, ông ta nhắc lại rằng anh là người “thông minh tuyệt vời” và ý tưởng của anh về người đàn bà nấp trong hậu trường rất đáng chú ý. Tôi quên không báo ông ta biết rằng một phụ nữ vừa đến đây, oán trách cảnh sát tham nhũng.
Poirot nói khẽ.
- Vậy là tôi đã thuyết phục được Japp. Chỉ có điều ông ta chấp nhận giả thuyết của tôi trong khi tôi lại vừa nảy ra một giả thuyết khác.
- Giả thuyết thế nào?
- Giả thuyết này như sau. Tạm cho rằng động cơ gây án không liên quan đến Huân tước Edgware, mà do một kẻ căm thù bà Jane Wilkinson, muốn bà ta bị bắt và bị treo cổ... Hastings, chúng ta mau đến gặp vị thanh tra tận tụy Japp nào.