Đây là một truyện tranh nhi đồng rất nổi tiếng ở Nhật, được chọn vào danh sách các truyện chọn lọc dành cho trẻ em. Hơn nữa, ngay sau khi xuất bản, các tạp chí đã bình luận rằng đây cũng là một truyện dành cho người lớn. Và cứ đến dịp Valentine Day cũng có những người lớn mua làm quà tặng cho nhau.
Truyện xuất bản lần đầu vào năm 1977, và cho đến năm 2006 đã tái bản đến lần thứ 86.
Có một con mèo đã một triệu năm rồi mà vẫn chưa chết.
Nó đã từng chết đi một triệu lần, rồi sống lại một triệu lần.
Một con mèo vằn bảnh bao.
Có một triệu người đã yêu thương con mèo ấy, và một triệu người đã khóc khi con mèo ấy chết.
Mèo thì chưa khóc lần nào cả.
Có khi người chủ của mèo là một ông vua. Mèo ghét nhà vua lắm.
Nhà vua giỏi chiến trận, lúc nào cũng bày chuyện đao binh. Và ngài nhốt mèo vào một cái cũi thật sang trọng để đem theo mình khi ra trận.
Một ngày nọ, mèo trúng phải một mũi tên bay tới, lăn ra chết.
Nhà vua đã ôm mèo vào lòng mà khóc giữa trận chiến.
Rồi nhà vua bèn ngưng chiến, quay về thành, chôn mèo trong vườn ngự.
Có khi người chủ của mèo là một thủy thủ. Mèo ghét biển lắm.
Người thủy thủ đã đem mèo theo anh ta đi khắp các đại dương và ghé lại tất cả các hải cảng trên thế giới.
Một hôm, mèo bị rơi từ trên tàu xuống biển. Mèo không biết bơi. Người thủy thủ vội vàng thả lưới vớt mèo lên, nhưng mèo đã chết vì ướt sũng.
Người thủy thủ ôm mèo vào lòng, giờ đây bèo nhèo như chiếc giẻ rách ướt mèm, mà khóc òa lên. Rồi anh ta chôn mèo dưới gốc cây trong công viên nơi một thành phố cảng xa lạ.
Có khi người chủ của mèo là một người làm trò ảo thuật trong gánh xiếc. Mèo ghét gánh xiếc lắm.
Ngày ngày, người làm trò ảo thuật nhốt mèo vào một cái hộp, rồi dùng cưa cưa chiếc hộp ra làm đôi, sau đó lại lấy mèo từ trong hộp ra, vẫn còn nguyên vẹn, và khán giả vỗ tay tán thưởng nhiệt liệt.
Một hôm người làm trò ảo thuật đã lỡ tay cưa mèo đứt làm đôi thật. Ông ta cầm xác mèo đã bị đứt làm đôi, mỗi tay một nửa, mà khóc rống lên.
Không ai vỗ tay cả. Người làm trò ảo thuật đã chôn mèo ở đằng sau rạp xiếc bé như cái chòi.
Có khi người chủ của mèo là một tên kẻ trộm. Mèo ghét tên trộm lắm.
Tên trộm đem mèo theo bên mình khi hắn đi rón rén như mèo vòng quanh những góc phố tối tăm.
Tên trộm chỉ vào những nhà có nuôi chó. Trong lúc chó mải gầm gừ với mèo thì tên trộm cậy tủ sắt.
Một hôm, mèo bị chó cắn chết.
Tên trộm ôm mèo cùng với những viên kim cương mà hắn đã ăn trộm được, vừa khóc vừa lầm lũi đi giữa phố khuya. Rồi hắn về nhà chôn mèo trong khu vườn nhỏ.
Có khi người chủ của mèo là một bà cụ già sống cô độc một mình. Mèo ghét cay ghét đắng bà cụ già.
Bà cụ ngày ngày ôm mèo mà nhìn ra ngoài qua khung cửa sổ nhỏ.
Mèo nằm ngủ suốt ngày trên đùi của bà cụ.
Rồi mèo chết vì già yếu. Bà cụ già lụ khụ đã ngồi khóc suốt một ngày bên xác mèo đã già khụ.
Bà cụ chôn mèo dưới gốc cây trong khu vườn nhỏ.
Có khi người chủ của mèo là một cô bé. Mèo ghét cay ghét đắng cô bé.
Cô bé cõng mèo trên lưng, và ôm mèo thật chặt trong tay khi ngủ. Cô chùi mặt vào lưng mèo mỗi khi khóc.
Một hôm, mèo bị sợi dây của chiếc địu sau lưng cô bé vướng vào cổ mà chết.
Cô bé ôm mèo với cái đầu đã bị thắt gẫy nơi cổ mà khóc suốt một ngày. Rồi cô chôn mèo dưới gốc cây trong vườn.
Mèo đã chết không biết bao lần nhưng chẳng hề chi.
Một lần mèo chẳng phải là của ai cả, mà là mèo hoang.
Đó là lần đầu tiên, mèo được là của chính mình. Mèo yêu chính mình lắm.
Là vì mèo đã trở thành một con mèo vằn bảnh bao.
Mèo cái nào cũng mong được mèo để mắt tới.
Có con đem đến cho mèo một con cá lớn. Có con tặng mèo một con chuột hảo hạng.
Có con đem đến tặng mèo cả quả matatabi quý hiếm mà giống mèo rất thích. Lại có con còn liếm cả những đường lông vằn vện của mèo.
Mèo nói:
-Ta đã từng chết một triệu lần rồi chứ bộ. Đâu phải đợi tới bây giờ. Vớ vẩn!
Là vì mèo chỉ yêu chính mình hơn bất cứ ai khác.
Chỉ có một con mèo duy nhất đã không ngó ngàng tới mèo, một con mèo trắng thật đẹp.
Mèo đến bên mèo trắng, bảo:
-Ta đã từng chết một triệu lần rồi đó nghe.
Mèo trắng chỉ đáp:
-Ờ.
Mèo hơi tức mình. Vì mèo yêu chính mình mà lại.
Ngày hôm sau, rồi hôm sau nữa, mèo tới chỗ mèo trắng, hỏi:
- Chưa sống hết một lần, phải không?
Mèo trắng chỉ đáp:
-Ờ.
Một hôm, mèo đến trước mặt mèo trắng, lộn một lúc ba vòng, rồi bảo:
-Ta đã từng ở với một người làm xiếc.
Mèo trắng chỉ đáp:
-Ờ.
-Ta đã..một triệu lần..
Mèo ấp úng, rồi đánh tiếng hỏi mèo trắng
-Ở bên cạnh được chứ?
Mèo trắng đáp:
-Vâng.
Thế là mèo ở lại bên cạnh mèo trắng
Mèo trắng sinh được một đàn mèo con xinh xắn.
Mèo cũng không bao giờ còn nói:
-Ta đã..một triệu lần..
Bây giờ mèo đã yêu mèo trắng và bầy mèo con hơn cả chính mình.
Chẳng bao lâu đàn mèo con lớn lên và đi đâu hết cả, mỗi con một ngả.
Mèo mãn nguyện bảo:
-Lũ chúng nó đã khôn lớn cả rồi.
Mèo trắng đáp:
-Vâng.
và dịu dàng kêu nho nhỏ trong cổ.
Mèo trắng đã hơi có dáng vẻ của một bà cụ. Mèo cũng kêu nho nhỏ trong cổ, ra chiều âu yếm đáp lại.
Mèo chỉ mong sẽ sống lâu, mãi mãi cùng với mèo trắng.
Rồi đến một ngày, mèo trắng nằm yên bất động bên cạnh mèo.
Lần đầu tiên trong đời, mèo khóc. Mèo đã khóc từ sáng đến tối, từ tối đến sáng, rồi lại từ sáng đến tối và rồi lại từ tối đến sáng, cứ thế..Mèo đã khóc một triệu lần.
Trời sáng, rồi lại tối, mèo cứ khóc mãi, cho đến một hôm mèo không còn khóc nữa.
Mèo đã yên nghỉ bên cạnh mèo trắng.
Mèo không bao giờ còn sống lại một lần nào nữa.
Nguyên tác: Hyakumankai ikita neko.
Sano Yoko vẽ và viết.
Người dịch: Quỳnh Chi ( 12/2/2007)