- Nhưng cha không nói là sẽ không bao giờ có người đến.
-Giá mình có thể ở lại đây.
-Cha biết.
-Mình có thể trông chừng mà.
-Mình đang trông chừng đấy thôi.
-Nếu những người tốt đến đây thì sao ạ ?
-Cha không nghĩ mình có thể gặp những người tốt trên đường.
-Nhưng mình đang ở trên đường còn gì.
-Cha biết.
-Nếu lúc nào cũng trông chừng thì chả phải là lúc nào mình cũng lo sợ ạ ?
-Con nghe này, cha biết con đã rất sợ khi phải trông chừng cha lúc trước. Phải cẩn thận.
-Nhưng sau đó sẽ không sợ nữa.
-Sau đó ?
-Vâng ạ.
-Cha không biết nữa nhưng con nên luôn thận trọng chứ vì nguy hiểm thường xuất hiện vào lúc mình ít ngờ tới nhất.
-Thế cha lúc nào cũng canh chừng nguy hiểm ạ ?
-Ừ. Nhưng đôi lúc cha có thể quên mất.
Anh bế thằng bé ngồi lên tủ giày ngay bên dưới ngọn đèn dầu. Với cái lược nhựa và kéo, anh chuẩn bị cắt tóc cho con. Anh cố cắt sao cho đẹp nên phải mất khá lâu mới xong. Xong đâu đó, anh tháo cái khăn tắm quanh cổ con, phủi những sợi tóc vàng con con trên mặt, trên vai nó bằng một miếng vải ẩm, rồi cầm gương cho nó soi.
-Cha cắt đẹp quá.
-Tốt lắm.
-Trông con gầy nhom.
-Thì con thực sự rất gầy còn gì.
Tiếp đó anh tự cắt tóc cho mình nhưng kết quả không được mỹ mãn lắm. Rồi anh lấy kéo cắt bớt râu và cạo sạch bằng một con dao cạo và nước ấm. Thằng bé ngồi yên quan sát. Sau khi cạo râu xong, anh ngắm lại mình trong gương. Trông cứ như thể là anh không có cằm vậy. Anh quay ra phía con hỏi:
-Trông cha thế nào ?
Thằng bé nghếch lên.
-Con không biết. Cha sẽ bị lạnh.
Hai cha con ngồi dưới ánh nến và đánh chén một bữa ra trò. Họ ăn dăm bông, đậu, khoai tây nghiền và cả bánh quy với nước sốt thịt. Anh tìm thấy bốn chai rượu whisky loại lâu năm. Chắc chắn chủ ngôi nhà mới mua chúng vì túi giấy bọc rượu vẫn còn nguyên. Anh chỉ uống một ít thôi mà lại pha loãng rượu với nước nhưng đầu anh vẫn quay cuồng. Hai cha con tráng miệng với đào, bánh quy phết kem và uống cà phê. Cái đĩa giấy và dao đĩa nhựa anh bỏ hết vào thùng rác.
Đêm hôm ấy, anh bị đánh thức bởi những âm thanh mơ hồ, ầm ì của tiếng mưa rào đã bị tấm nệm của nắp hầm chặn lại. Anh nghĩ chắc mưa phải to lắm thì tiếng mưa mới có thể xuyên qua cả nắp hầm dày như thế. Anh ngồi dậy, lấy đèn pin, nhẹ nhàng trèo lên thang, mở nắp hầm và chiếu đèn qua khắp khoảng sân. Mưa dữ dội trút xuống làm ngập lụt cả khoảng sân rộng. Anh đóng nắp hầm lại. Anh đã nghĩ là cái hầm này không thể để nước lọt qua nhưng nước vẫn rỉ qua các kẽ và nhỏ tong tỏng xuống nền hầm. Anh quay ra xem con thế nào. Người thằng bé ướt đẫm mồ hôi. Anh lật bớt chăn ra rồi quạt cho con, sau đó anh vặn nhỏ lò sưởi và quay lại giường mình.
Lần thứ hai anh tỉnh dậy không phải do mưa. Anh nghĩa là lúc đó trời đã tạnh. Anh lại mơ. Trong giấc mơ lần này anh gặp những sinh vật anh chưa nhìn thấy bao giờ. Chúng không biết nói. Anh đã tưởng rằng bọn chúng nấp dưới giường anh và lẩn trốn quanh đó khi anh tỉnh dậy. Anh quay người nhìn thằng bé. Lần đầu tiên anh chợt nghĩ rằng có thể với con anh cũng chỉ là một sinh vật lạ. Một sinh vật đến từ một hành tinh chẳng bao lâu nữa sẽ chết. Anh không thể dựng nên cho con một tình yêu về thế giới anh đã đánh mất mà không tạo cho con cả sự mất mát, anh nghĩ là đứa trẻ còn cảm nhận được rõ hơn anh. Không còn một chút gì đọng lại, ngay cả cảm nhận của anh về nó. Anh nghĩ có lẽ những sinh vật đó đến để cảnh báo anh về một điều gì đó. Nhưng điều gì đó mới được cơ chứ. Anh không thể nhen lên trong trái tim của con trai anh những thứ mà với anh nó chỉ còn là tro bụi. Thậm chí có lúc anh đã ước giá mà hai cha con không tìm được chỗ ẩn náu này nhưng một phần khác trong anh lại ước mọi thứ rồi sẽ qua.
Anh kiểm tra lại cái van của thùng nước xem nó đã được vặn chặt chưa. Anh xách cái lò sưởi nhỏ đặt lên chiếc tủ con rồi bắt đầu tháo nó ra. Anh vặn ốc của cái bảng bên dưới, dỡ bộ phận nhiệt ra và dung cờ lê để tháo rời hai cái tạo nhiệt. Anh trút các đồ điện linh tinh từ trong một cái chai ra và chọn lấy một cái đinh vít có ren vừa khớp nối và vặn nó vào. Anh cầm cái phát nhiệt nhỏ và nhẹ lắp nó vào vòi của thùng nước, đặt tất cả lên nóc tủ, vứt tấm bảng vào thùng rác rồi leo lên mặt đất để xem thời tiết thế nào. Tấm đệm trên của nắp hầm sũng nước, nặng trịch nên rất khó đẩy lên. Anh đỡ cửa hầm trên vai và nhìn ra ngoài. Trời mưa nhẹ. Anh chịu không thể biết được lúc ấy là mấy giờ. Anh nhìn sang ngôi nhà và khắp khu đồng bằng mờ trong màn mưa một lúc rồi đậy cửa lại, xuống hầm chuẩn bị bữa sáng.
Cả ngày hôm đấy, hai cha con chỉ ăn và ngủ. Anh đã định lên đường thế nhưng cơn mưa lại ghìm chân hai cha con. Họ cất xe đựng các hộp rau quả trong nhà kho. Trời thế này thì chắc chẳng ai đi trên đường cả. Họ xem xét tỉ mỉ những gian hàng và lấy tất cả mọi thứ có thể rồi chất thành đống trong hầm. Ngày đang dần ngắn lại. Đến tối thì mưa tạnh. Hai cha con mở cửa nắp hầm để chuyển đồ ngang qua khoảng sân ướt vào nhà kho rồi đóng đồ lên xe. Trên mặt đất, căn hầm mở nắp hiện lên lờ mờ như một cái huyệt đang ngoác miệng trong ngày phán quyết của bức tranh ngày tận thế. Khi xe đã được lèn chặt cứng, anh phủ một tấm vải nhựa lên trên và dùng dây chão chằng lại. Công việc xong xuôi, hai cha con đứng nhìn cái xe dưới ánh đèn pin. Đáng lẽ ra anh phải gắn thêm hai cái bánh xe từ một cái xe khác nữa nhưng giờ thì quá muộn và anh cũng quên không gắn gương từ cái xe máy sang. Họ ăn tối rồi ngủ đến sáng hôm sau. Khi thức dậy, hai cha con tắm thêm một lần nữa và ngâm tay trong nước ấm. Đến lúc những tia nắng đầu tiên xuất hiện, họ đã ăn sáng xong và lên đường. Họ đeo một cái mặt nạ được cắt ra từ tấm ga giường. Thằng bé đi trước xe dùng chổi gạt bớt những cây que cành lá còn anh thì gập người trên tay kéo. Vừa kéo anh vừa nhìn con đường mờ mịt trước mặt.
Cái xe nặng quá nên hai cha con không thể lôi nó vào khu rừng ẩm ướt. Họ nghỉ trưa ở giữa đường, uống trà nóng, ăn hộp đùi lợn muối cuối cùng với bánh qui xốp, mù tạt và nước sốt táo. Hai cha con ngồi tựa lưng vào nhau trên con đường.
-Cha có biết đây là đâu không ạ ? Thằng bé hỏi.
-Cha không chắc.
-Cha cứ đoán xem.
-Cha nghĩ chúng ta đang ở cách bờ biển khoảng hai trăm dặm. Theo đường chim bay.
-Theo đường chim bay ạ ?
-Ừ nghĩa là theo đường thẳng.
-Thế chúng ta sẽ đến đấy sớm thôi phải không ạ ?
-Không sớm lắm đâu. Khá sớm thôi. Vì chúng ta không bay như chim con ạ.
-Vì chim không phải đi theo đường như chúng ta ạ ?
-Ừ.
-Chúng có thể bay đến bất kỳ đâu mà chúng muốn.
-Ừ.
-Quanh đây có con chim nào không hở cha ?
-Cha không biết.
-Thế theo cha nghĩ thì thế nào ?
-Không chắc đã có con ạ.
-Thế chim có thể bay đến sao Hỏa không cha ?
-Không thể đâu con.
-Vì nó xa quá ạ ?
-Ừ.
-Kể cả là khi chúng nó muốn ạ.
-Ừ kể cả thế.
-Kể cả là khi chúng nó muốn ạ.
-Ừ kể cả thế.
-Thế nếu chúng nó cứ cố và đến nửa đường chẳng hãn nếu mệt quá thì chúng nó có rơi xuống không cha?
-Ờ, chúng sẽ không đi được đến nửa đường đâu con ạ vì nếu được nửa đường thì chúng đang ở ngoài trái đất rồi. Ngoài trái đất thì không có không khí. Chúng sẽ không thể bay được và hơn nữa chúng sẽ chết cóng vì lạnh.
-Thế cơ ạ!
-Với lại chúng cũng có biết sao Hỏa ở đâu đâu.
-Thế chúng ta có biết không cha ?
-Không chính xác con ạ.
-Thế nếu có tàu không gian thì chúng ta có được đến đấy không ?
-Ờ! Nếu con có một cái tàu không gian tốt và có người giúp nữa thì cha nghĩ là được.
-Trên đó có các thứ và thức ăn không cha ?
-Không con ạ. Chẳng có gì ở đó cả.
-Thế ạ.
Họ ngồi một lúc lâu trên đống chăn và nhìn ra mọi phía. Không có gió. Chẳng có gì cả. Một lúc sau thằng bé bảo cha:
-Cha ơi chẳng thấy con chim nào cả.
-Ừ.
-Chúng chỉ có trong sách thôi.
-Ừ.
-Nhưng con nghĩ là không phải thế.
-Con đã sẵn sàng lên đường chưa ?
-Dạ rồi ạ.
Họ đứng dậy vứt cốc và hộp bánh đi. Anh xếp chồng chăn lên xe rồi buộc chặt tấm nhựa lại. Anh đứng nhìn con hồi lâu.
-Sao vậy cha ? Thằng bé hỏi.
-Cha biết con đang nghĩ là hai cha con mình sắp chết.
-Dạ.
-Nhưng sẽ không như thế đâu.
-Không ạ ?
-Ừ.
-Con hỏi cha một điều được không ?
-Con hỏi đi.
-Nếu là một con chim, cha có cố bay thật cao, đủ để nhìn thấy mặt trời không cha ?
-Có. Cả con nữa.
-Con cũng nghĩ vậy. Thế thì hay quá.
-Ừ, được chưa con.
-Dạ được rồi cha ạ.
-Chợt anh ngừng lại.
-Sáo của con đâu ?
-Con ném đi rồi.
-Ném rồi ư ?
-Vâng.
-Ừ vậy thôi.
-Vâng.
Trong một đám tro bụi dài, họ vượt qua con sông và dừng lại ở hàng lan can bằng bê tông dọc bờ để nhìn xuống dòng nước chết lững lờ phía dưới. Hình ảnh cái xác của một thành phố bị thiêu rụi hằn in trên nền tro bụi phủ sẫm, dày đặc chẳng khác gì bức phác họa một cuộc hỗn chiến trên nền giấy đen. Họ nhìn lại một lần nữa trong ánh sáng chập choạng rồi chật vật kéo cái xe nặng nề lên một ngọn đồi cao và nghỉ ở đó. Anh xoay cái xe ngang ra cho nó khỏi trôi tuột xuống dốc. Hai cái mặt nạ vải của họ đã chuyển sang màu tro từ lâu, tại nơi là mắt và miệng thì đen hõm. Hai người ngồi trên lớp tro bụi lề đường và nhìn về hướng đông, nơi hình bóng của thành phố chết đang dần bị bao phủ bởi màn đêm.Không còn thấy một tia sáng nào cả.
-Cha có nghĩ là còn ai đó đang ở trong thành phố đấy không ?
-Cha không biết.
-Lúc nào thì chúng ta sẽ dừng lại nghĩ hở cha ?
-Bây giờ cũng được con ạ.
-Ngay trên đồi này ạ ?
-Chúng ta có thể kéo xe xuống chỗ mấy tảng đá kia để và phủ cành lá lên.
-Nghỉ ở đây có an toàn không cha ?
-Ờ, thường thì người ta không thích dừng chân trên những ngọn đồi mà chúng ta thì lại không thích người ta dừng lại.
-Thế thì đây là một chỗ tốt cho hai cha con mình.
-Ừ. Cha nghĩ vậy.
-Hai cha con mình thật thông minh.
-Ừ, thông minh quá chưa chắc đã tốt đâu.
-Dạ.
-Bắt đầu nhé ?
-Vâng.
Thằng bé đứng dậy, vác chổi lên vai nhìn cha.
-Kế hoạch lâu dài của chúng ta là gì hả cha? Thằng bé hỏi.
-Sao con?
-Kế hoạch lâu dài của chúng ta ạ?
-Con nghe điều đó ở đâu vậy.
-Con không rõ.
-Nào, nói cho cha nghe con đã nghe ở đâu ?
-Cha nói ạ.
-Bao giờ ?
-Cũng lâu lắm rồi.
-Thế cha còn nói gì nữa?
-Con không biết.
-Vậy thì cha cũng không biết. Thôi nào chúng ta bắt đầu thôi. Trời tối rồi.
Hôm sau, vào lúc chiều muộn khi hai cha con đang vòng qua một khúc quanh trên đường thì thằng bé đứng khựng lại nắm chặt lấy xe.
-Cha ơi. Nó thì thào.
Anh nhìn lên. Trên con đường trước mặt một hình thù còng gập, dúm dó hiện ra.
Anh đứng thẳng người tì vào tay kéo của chiếc xe. Ờ, ai vậy nhỉ ?
-Chúng ta phải làm gì hả cha ?
-Ông ta có thể chỉ là mồi nhử.
-Thế chúng ta phải làm gì ạ ?
-Chúng ta cứ đi theo. Nếu người ấy quay lại chúng ta sẽ biết ngay.
-Vâng ạ.
Người lạ mặt không hề ngoảnh lại chút nào. Họ đi theo người đó một lúc và sau đó họ vượt lên trước. Một lão già nhỏ bé, lưng còng. Lão mang một cái ba lô quân đội cũ nát, rách bươm với một cái chăn cuộn tròn bên trên và chống một cái gậy tre. Khi nhìn thấy họ, lão giật bắn người, quay ngoắt vào lề đường, đứng nhìn một cách đầy cảnh giác. Lão quấn một cái khăn bẩn kinh khủng quanh hàm như kiểu lão đang bị đau răng. Người lão bốc ra mùi hôi thối khủng khiếp, không chấp nhận nổi ngay cả với mức vệ sinh của thế giới hoang tàn này.
-Tôi không có gì cả - lão ta nói – các người có thể kiểm tra.
-Chúng tôi không phải là cướp.
-Cái gì? Lão cố đưa tai ra trước để nghe.
-Tôi nói chúng tôi không phải là cướp.
-Thế thì các anh là ai?
Hai cha con không biết trả lời câu đấy thế nào. Lão ta quệt cổ tay lên mũi và đứng đó chờ đợi. Lão ta không có giày và thay vào đó lão lót chân bằng bìa các tông, quấn một lớp giả rách rồi buộc dây màu xanh xung quanh. Tất cả những cái thứ vá víu ấy đều trông cực kỳ ghê tởm, hoặc đã bị toạc hoặc thủng lỗ chỗ. Đột nhiên mặt lão sọm hẳn đi. Lão vịn vào chiếc gậy tre, run rẩy khuỵu xuống bên mép đường. Lão ngồi với một bàn tay ôm lấy đầu. Trông lão chẳng khác gì một đống giẻ rách bị văng ra khỏi một cái xe. Hai cha con tiến lại gần và nhìn lão.
Lão lập bập:
-Thưa ngài.
Thằng bé ngồi xổm trên nền đất và đưa tay ra chạm khẽ vào vai lão.
-Ông ấy đang sợ, cha ơi, ông ấy đang sợ, thằng bé nói.
Anh hết nhìn lên lại nhìn xuống con đường.
Nếu đây là một cuộc mai phục và ông ta là mồi nhử.
-Ông ấy đang hoảng sợ thật cha à.
-Con nói với ông ta là chúng ta không làm gì hại ông ta cả.
Từng ngón tay bẩn thỉu của lão già bấu chặt lấy đầu, lão không ngừng run lên bần bật. Thằng bé nhìn cha.
-Hình như ông ta nghĩ là chúng ta không phải người thật.
-Thế ông ta nghĩ chúng ta là gì.
-Con cũng không biết.
-Chúng ta không thể dừng lại ở đây được, con trai, chúng ta phải đi thôi.
-Ôi cha ơi, ông ấy đang rất sợ hãi.
-Cha không nghĩ là con nên đụng chạm gì vào người ông ta.
-Có lẽ chúng ta có thể cho ông ấy một chút gì đó để ăn.
Anh đứng nhìn ngược xuôi khắp con đường rồi nhìn xuống lão già.
“Chết tiệt”, anh lẩm bẩm. Có khi lão sắp hóa thành thánh còn anh và con thì bị biến thành cây.
-Thôi được – anh nói.
Anh tháo tấm bạt nhựa, cuốn nó lên, lục lọi trong đống đồ hộp của hai cha con rồi lấy ra một lon hoa quả dầm. Anh thò tay vào túi áo rút ra cái mở hộp, giật nắp lon rồi quay lại con đường. Anh ngồi xổm xuống và đưa cái lon cho thằng bé.
-Không có thìa hở cha ?
-Chúng ta sẽ không dành thìa cho ông ấy.
Thằng bé cầm cái lon và đưa nó cho lão già. Thằng bé nhẹ nhàng:
-Ông ơi, ông cầm lấy đi.
Lão già ngước mắt lên nhìn thằng bé. Nó ra hiệu cho lão cầm lấy hộp. Trông nó như đang cố dỗ dành một con kền kền già kiệt sức bên đường và cho nó ăn.
-Nó rất ngon đấy – thằng bé bảo lão.
Lão thôi không bấu tay lên đầu nữa. Đôi mắt kẹp nhẹp của lão chớp chớp. Đôi mắt xanh xám mở đục trũng sâu vào trong hai hố mắt. Da lão nhăn nheo, đen đúa, đầy tro bụi.
-Ông cầm đi – thằng bé nói.
Những ngón tay cáu bẩn trơ xương của lão lẩy bẩy quắp lon đồ ăn rồi ghì chặt vào ngực.
-Ông ăn đi, nó ngon lắm đấy – thằng bé nói và nhẹ nhàng dung tay ra hiệu.
Lão nhìn xuống cái lon, quặp chặt lấy nó và nâng lên. Mũi lão phập phồng. Những móng tay vàng ệch quờ quạng bên ngoài lớp kim loại. Rồi lão dốc nó lên và uống. Nước ứa ra cả bộ râu bẩn thỉu. Lão hạ cái hộp xuống nhai trệu trạo. Khi lão nuốt, đầu lão cứ giần giật.
-Cha ơi, cha nhìn kìa – thằng bé thì thào.
-Cha đang nhìn đây.
-Thằng bé quay lại nhìn anh.
-Cha biết con định nói gì nhưng câu trả lời là không.
-Cha biết con định nói gì ư ?
-Chúng ta không thể cho ông ta đi cùng. Không thể.
-Con biết.
-Con biết ư ?
-Vâng.
-Vậy thì tốt.
-Thế chúng ta có thể cho ông ấy ăn nữa không ?
-Để xem ông ấy có ăn hết chỗ này không đã.
Họ nhìn lão già ăn. Khi đã ăn hết, lão ta ngồi ôm cái lon rỗng nhìn nó thèm thuồng như thể nó sẽ lại đầy lên.
-Con định cho ông ta gì nữa ?
-Theo cha thì chúng ta nên cho ông ấy cái gì ?
-Cha không nghĩ là chúng ta nên cho ông ta gì cả. Thế con muốn thế nào ?
-Chúng ta sẽ nấu ăn và ông ấy có thể ăn cùng.
-Ý con là chúng ta sẽ nghỉ qua đêm bây giờ.
-Vâng.