Chấp hành chỉ thị của ủy ban tỉnh, xã Đạo Thắng thành lập một khẩu đội nữ dân quân tham gia cùng đơn vị cao xạ bảo vệ hai cái cầu đường sắt, đường bộ và một nhà ga nằm trên địa phận của xã. Khẩu đội gồm mười cô. Năm cô của Hợp tác xã Gia Đạo, năm cô của Hợp tác xã Nhân Đạo. Bích, bí thư chi đoàn Gia Đạo được cử làm khẩu đội trưởng. Ăn uống mỗi tháng được huyện cấp cho mỗi cô mười hai cân gạo. Thức ăn thì hai Hợp tác luân phiên nhau từng tháng cung cấp thịt cá, rau củ. Nấu cơm cho tổ dân quân là người của Hợp tác xã Gia Đạo. Các cô gái được trang bị một khẩu trọng liên 14,5 li bốn nòng. Tiểu đoàn cao xạ 13 cử hai người qua giúp huấn luyện cho khẩu đội nữ dân quân và kềm cặp các cô gái chiến đấu bắn trả máy bay Mỹ. Trung uý Phong ba mươi mốt tuổi, hơn Liên, cô gái nhiều tuổi nhất trong khẩu đội nữ dân quân đến sáu tuổi nên Phong thường xưng anh rất ngọt ngào với các cô gái. Còn anh thượng sĩ Đảo hai bốn tuổi tính tình bẽn lẽn như con gái. Mỗi lần các cô gái hỏi là mặt Đảo đỏ bừng, mồm ấp úng trông đến tội nghiệp. Đã thế, thấy Đảo nhút nhát, các cô gái càng trêu già.
Thường lệ từ năm giờ sáng, Phong và Đảo đã có mặt tại trận địa của các cô dân quân. Đơn vị cách đó không xa nên trưa chiều về ăn cơm đơn vị. Tối đến, có khi chín mười giờ đêm mới trở về đơn vị để ngủ. Hôm nay đến bài học nhận dạng các loại máy bay của không quân Mỹ. Phong cầm trên tay mẫu máy bay bằng gỗ nói với các cô gái:
- Các em chú ý nhé. Vừa rồi anh đã giới thiệu cho các em nghe về tính năng của súng trọng liên mười bốn li năm và các bộ phận của súng. Bây giờ anh sẽ giới thiệu cho các em hai loại máy bay phổ biến hiện nay đế quốc Mỹ đang dùng để đánh phá miền Bắc nước ta để các em nhận dạng. Loại anh đang cầm đây là máy bay cường kích F105, có tên gọi khác là Thần Sấm. Máy bay F105 có hai cánh rời ở hai bên thân máy bay như cánh én. Đầu nó rất dài. Nhìn nó chẳng khác gì một con ngỗng đang bay. Thế mạnh của máy bay này là ném bom. Còn không chiến thì không được linh hoạt nên chúng thường có các tốp máy bay tiêm kích yểm trợ.
Phong bỏ chiếc máy bay mẫu trên tay xuống đất và cầm một mẫu máy bay khác lên nói tiếp:
- Còn đây là loại máy bay tiêm kích F4H, có tên gọi nữa là Con Ma.
Các cô gái xì xào. Mơ bảo:
- Khiếp! Toàn ma quỷ thần sấm thần sét nghe mà rợn tóc gáy. Có khi anh Phong bịa ra để dọa chúng mình thì có.
Phong hỏi:
- Có chuyện gì mà các em bàn tán rôm rả thế?
Bích đáp:
- Chúng nó bảo anh bịa ra mấy cái tên Thần Sấm, Con Ma để dọa chúng nó.
Phong cười:
- Thần Sấm, Con Ma là tên gọi của F105 và F4H thật chứ không phải do anh bịa ra đâu. Các em trật tự để nghe anh giới thiệu tiếp nhé. Máy bay F4H là loại máy bay tiêm kích. Thế mạnh của F4H là không chiến với máy bay đối phương. Tuy thế Mỹ cũng thường dùng để ném bom và phóng rốc-két vào các mục tiêu ở dưới mặt đất. Về hình dạng của máy bay F4H cũng rất dễ nhận. Thân nó nhỏ hơn F105, cánh liền nhau thành hình tam giác. Vì trông nó giống cái vỉ ruồi nên có người gọi nó là máy bay vỉ ruồi.
Mơ hỏi giọng nghịch ngợm:
- Ngoài giống vỉ ruồi ra nó còn giống gì nữa không anh Phong?
Phong chưa kịp đáp thì mấy cô gái đấm lưng nhau cười ré lên. Phong hiểu ra cũng cười rồi bảo:
- Còn giống gì nữa thì các em tự biết.
Các cô gái xấu hổ rúc mặt vào lưng nhau cười khúc khích.
Trong số các cô gái dân quân, Mơ là người tinh nghịch và mạnh mồm nhất. Cô hỏi Phong:
- Vậy là mười chúng em thành mười Con Ma rồi anh Phong có sợ không?
Phong cũng không vừa:
- Mười con ma hay hai mươi con ma, lính cao xạ chấp tất. Bây giờ mười cái F4H đã trật tự để nghe tiếp chưa nào?
Nghe Phong gọi thế lại một trận cười nữa nổi lên.
- Thôi nhé, anh nói tiếp đây. Ngoài F105 và F4H ra còn có loại AD6. Loại này chưa thấy xuất hiện trên bầu trời tỉnh ta, có lẽ vì tốc độ của loại máy bay này chậm nên không dám vào sâu trong không phận của ta. Vừa rồi anh đã giới thiệu nhận dạng hai loại máy bay phổ biến mà Mỹ thường dùng để ném bom miền Bắc nước ta. Bây giờ các em nghỉ giải lao mười lăm phút rồi ta vào huấn luyện động tác đánh trả máy bay địch.
Vừa nghe Phong bảo nghỉ giải lao, Hảo và Thược vội vàng kéo tay nhau đứng lên chạy vòng ra sau thành ụ súng.
Mơ:
- Có máy bay đâu mà chúng mày chạy nhanh thế?
Hảo và Thược chẳng nói gì ngồi sụp xuống phía sau ụ súng. Phong ngồi cạnh Bích bảo:
- Em phải nói với Ban quản trị Hợp tác cử người ra làm cho các em chỗ đi vệ sinh. Các em ở trận địa này còn lâu dài, không thể tạm bợ như thế được.
- Em cũng định mượn cuốc xẻng ra tự làm lấy chứ chẳng phải nhờ Hợp tác.
- Không phải chỉ làm chỗ đi vệ sinh mà cần làm một cái lán để còn tránh mưa tránh nắng và nghỉ ngơi khi không phải chiến đấu. Công việc đó các em không làm được đâu.
- Vâng. Em sẽ đề nghị với Hợp tác làm lán và làm chỗ đi vệ sinh cho chúng em.
Thấy Hảo và Thược trở lại, Mơ nói luôn:
- Sao chúng mày không chạy ra ngoài xa kia mà tè, lại đi tè vào cạnh ụ súng khai ai chịu được.
Hảo xấu hổ mắng:
- Cái con này.
- Tao nói không đúng à?
Bích gỡ thẹn cho Hảo và Thược:
- Cái Mơ lắm chuyện quá.
Mơ quay sang Phong:
- Anh Phong thấy cái Bích có xinh không anh Phong?
- Cả mười em đều xinh – Phong cười đáp – Anh không ngờ con gái Đạo Thắng xinh đến vậy.
- Em muốn hỏi riêng cái Bích có xinh không chứ có hỏi mười chúng em đâu mà anh bảo mười chúng em đều xinh. Anh nói lại đi. Cái Bích có xinh không?
Bích gỡ thế bí cho Phong:
- Cái Mơ hỏi thế là nó muốn anh khen nó xinh đấy.
- Thôi không phải nói đỡ cho anh Phong nữa. Thế nào anh Phong?
Thấy Mơ hỏi mãi, Phong buột miệng đáp:
- Bích xinh lắm.
- Thấy chưa. Anh Phong bảo cái Bích xinh lắm chứ không xinh vừa đâu nhé.
Bích lại mắng Mơ:
- Cái con này. Sao hôm nay mày lắm chuyện thế.
- Đánh nhau với máy bay Mỹ, anh có sợ không anh Phong? – Hạnh từ nãy đến giờ ngồi nghe các bạn trêu đùa bây giờ mới hỏi.
- Sợ chứ. Anh nào bảo mình không sợ là nói phét. Nhưng chỉ sợ khi nghe tiếng máy bay địch đang lao tới thôi chứ khi đã choảng nhau rồi hăng máu lên chẳng biết cái sợ bay đi đâu mất. Có điều này các em nên ghi tâm. Bọn phi công Mỹ là những phi công nhà nghề. Chúng nó được huấn luyện rất bài bản. Máy bay của chúng nó cũng là những máy bay hiện đại. Nếu để các mục tiêu cho chúng tự do ném bom và phóng rốc két thì chúng chẳng khi nào ném trượt hay bắn trượt. Nhưng tinh thần của quân địch bao giờ cũng bạc nhược. Chúng nó rất sợ chết. Vì thế khi chúng định bổ nhào để ném bom, chúng ta phải ngẩng đầu lên đối mặt với chúng thì chúng khó mà ném bom hay phóng rốc két trúng mục tiêu. Các em xem đấy. Trận địa cao xạ 37 li của bọn anh đánh nhau đã mười bốn trận mà không có lấy một quả rốc-két hay bom rơi vào trận địa. Sau này các em cũng thế. Thấy chúng bổ nhào là căng to mắt ra bắn thật lực là chúng phải vội cắt bom để tránh đạn của ta. Nhất là các em xinh như thế này, khi chúng bổ nhào xuống nhìn thấy các em, thế nào cũng bị hoa mắt khó mà ném trúng mục tiêu.
- Anh không khen một người mà lúc nào cũng chúng em, chúng em nghe sốt ruột – Mơ tiếp tục trêu Bích.
Bích trả đũa:
- Anh Phong khen cái Mơ một tiếng kẻo nó đang bảo sốt ruột kia kìa.
- Này, không có cái kiểu muốn ăn gắp bỏ bát người như thế đâu nhé.
Phong:
- Ở đây còn có cậu Đảo vừa trẻ vừa đẹp trai hơn anh mà sao chẳng thấy em nào nhắc đến là thế nào nhỉ?
Mơ:
- Anh Đảo là của riêng em rồi nên chẳng đứa nào dám đụng đến đâu.
Đảo xấu hổ cúi mặt nhìn xuống đất. Phong thấy thế nói với Đảo:
- Khẩu đội trưởng cao xạ pháo thấy địch công kích mà cúi mặt xuống đất thế kia làm sao mà hạ được đối phương hả Đảo? Dũng cảm lên chứ.
Đảo nói lí nhí trong mồm:
- Em chịu.
Phong bảo Mơ:
- Em Mơ nhận Đảo là người của mình thì ngồi gần lại nắm tay Đảo xem nào.
Mơ cười rồi đứng lên đến ngồi xuống cạnh Đảo, đưa tay ra định nắm tay Đảo. Đảo rụt tay lại. Mơ vẫn tìm cách nắm được tay Đảo đưa lên cao. Các cô gái vỗ tay hoan hô. Đảo giật tay mình ra khỏi tay Mơ rồi đứng lên bỏ chạy ra ngoài. Mơ đuổi theo khiến mọi người cười nghiêng ngả. Phong đưa tay xem đồng hồ rồi bảo:
- Thôi, hết giờ nghỉ rồi. Các em tập trung vào cạnh súng để anh và Đảo hướng dẫn động tác ngắm bắn máy bay.
Các cô gái lần lượt đi đến đứng vây quanh khẩu trọng liên.