Jérôme, hãy nói với bố! Bố xin con đấy, hãy nói với bố điều gì đó!
Nói với bố rằng con không phải đau khổ!
Nói với bố rằng con không giận bố!
Nói với bố rằng mọi chuyện đều tốt đẹp tại nơi con đang ở.
Nói thêm với bố rằng những lần xuất hiện của con không phải là do chứng hoang tưởng của bố. Rằng bố thực sự nghe thấy con Nói với bố sau khi con ra đi.
Nói với bố rằng con đã tồn tại, rằng con vẫn đang tồn tại, theo một cách khác.
Nói với bố rằng bố không điên.
Chỉ là say thôi.
--- ---------
Điều khó nhất đó là chịu đựng việc phân chia thứ bậc. Mỗi lần một trong những cấp trên của tôi nói với tôi bằng những từ ngữ gay gắt hoặc chỉ là quá suồng sã, một xu hướng phản kháng lan tỏa trong cơ thể tôi, làm co cứng các cơ. Và nếu như đó là mệnh lệnh, hay tệ hơn nữa là những lời trách mắng giáo huấn thì tôi phải cố kềm chế để không quay lại là một tên lưu manh sẵn sàng chửi lộn.
Tôi sẵn sàng chấp nhận sự độc đoán nhưng tôi muốn hiểu rõ nó, đánh giá nó, biến nó thành chính đáng. Địa vị, thâm niên làm việc hay lương bổng, trong mắt tôi, đều không phải là những lý lẽ đủ sức thuyết phục. Những điều đó không những khó mà che giấu được sự ngu ngốc của một vài kẻ mà còn chỉ rõ ra sự ngu ngốc ấy. Doanh nghiệp đầy rẫy những ông chủ nhỏ, những kẻ độc tài mới vào nghề, những tay lãnh đạo tự ti kếm tìm trong quyền lực của mình thái độ tôn trọng mà cuộc đời không bao giờ trao cho họ.
Do lúc đầu tôi tỏ ra coi khinh những người đó nên tôi đã nhanh chóng tạo cho mình danh tiếng của một kẻ phù phiếm. Nếu như không nhờ vào kết quả kinh doanh, tôi đã nhanh chóng bị cho về vườn. Ý thức được về hình ảnh đó nên tôi quyết định phải cố gắng và trở nên thân thiện hơn, tìm kiếm khả năng dàn xếp trong lòng trắc ẩn của mình, nếu như họ tỏ ra là những kẻ nhỏ nhen đến vậy, hèn nhát đến vậy, thì đó là vì cuộc sống đã không đối xử tốt với họ.
Tuy nhiên tôi vẫn chối bỏ một vài sự nhượng bộ, từ chối những mẩu cuối cùng từ lòng tự tôn của mình: cười trước một trò đùa ngốc nghếch, chỉ trích một đồng nghiệp, kết bè kết đảng… Đổi lại, tôi chấp nhận tranh luận, cà phê buổi sáng, nhà hàng vào buổi trưa, tiệc tùng nhân các dịp lễ và sinh nhật.
Thế nên sau khi làm mất lòng mọi người tính cách của tôi dần khiến người ta tò mò và rồi được chấp nhận. Tôi trở thành thủ lĩnh dù không muốn như thế, thủ lĩnh của những nhân viên kinh doanh mới đang tìm cho mình một hình mẫu chắc chắn trong cái thế giới hỗn loạn này, và đối với cấp trên, tôi trở thành một nhân viên đáng gờm nhưng được tôn trọng.
Sự khác biệt có thể là sức mạnh của tôi, nếu như tôi có thể kiểm soát được tính hung hăng của mình. Bây giờ thì tôi đã hiểu điều đó.
Một hôm, tôi tình cờ đọc được một tiểu luận xã hội học nói về những người đàn ông và phụ nữ xuất thân từ những tầng lớp thấp trong xã hội, hoặc từ các gia đình nhập cư và cố có được một địa vị tốt hơn. Tác giả nói tới khái niệm “ngôn ngữ kép”: đó là khả năng hòa hợp với môi trường mà người ta đang tiến đến đồng thời vẫn giữ được vốn hiểu biết, gốc gác và những điểm tựa vị của nơi mà những kẻ mới phất này được dạy dỗ.
Theo nhà xã hội học này thì đó là một sức mạnh, một động cơ mạnh mẽ. Không phải là đạo đức giả, chỉ là một khoảng cách cho phép đánh giá tình huống, để vừa ở bên trong vừa ở bên ngoài, để giữ được óc phê phán và rốt cuộc để hoàn thành tốt vai của mình.
Đó chính là tình cảnh của tôi. Tôi nhìn thấy rõ ràng mánh khóe của các đồng nghiệp, đoán ra động cơ của họ, những mối e ngại của họ. Và tôi sử dụng chúng để đạt được mục đích của mình nhanh hơn. Tôi không tiêu tốn thời gian và cả năng lượng của mình vào việc chế giễu người khác, không sợ ông chủ của mình cũng chẳng sợ bị sa thải. Ý thức được con đường phải đi, tôi tìm thấy ở đó sự đảm bảo khi biết cách khôn khéo thoát khỏi tình thế khó khăn, luôn có thể đứng dậy.
Tôi trở nên bất khả chiến bại.
Ban giám đốc nhận ra sự khác biệt trong thái độ của tôi và được củng cố thêm bằng kết quả công việc của tôi, đã kết luận rằng đó là biểu hiện của một cá tính mạnh, đầy hứa hẹn. Vì thế họ cho tôi đi học các khóa tập huấn về quản lý nhằm biến tôi thành sếp.
Tôi đón nhận tin ấy mà vừa mừng vừa lo.
Liệu tôi có cưỡng nổi lực hấp dẫn của thứ văn hóa thương mại này hay không?
Đến lượt tôi, phải chăng rồi tôi cũng sẽ trở thành một kiểu ông chủ nhỏ?
--- ---------
- Daniel, tôi muốn nói chuyện với anh.
Keith nói bằng một thứ tiếng Pháp hoàn hảo, hơi kiểu cách. Khuôn mặt hơi dài và gầy, đôi lông mày rất mảnh, gần như của phụ nữ và cung cách bộ tịch của anh ta trái ngược với sức mạnh toát lên từ mỗi cử động của anh ta. Chúng tôi đang ở sảnh khách sạn. Keith phải qua đây đưa một tài liệu cho tôi. Anh ta muốn đợi tôi.
- Tôi thực sự không có thời gian.
Trợ lý của tôi lạnh lùng quan sát tôi, chắc hẳn đang tự hỏi xem tôi là loại ông chủ kiểu gì. Tôi trốn việc, bỏ mặc cho anh ta một mình xử lý hồ sơ Sparks, không bao giờ hỏi anh ta lấy một câu. Lần này, sự im lặng đến khó chịu của anh ta làm tôi muốn nghe anh ta nói.
- Mà… tôi cũng vẫn có vài phút đấy.
Anh ta đợi tôi mời ngồi xuống một trong những chiếc ghế trong phòng khách. Tôi không làm vậy, hy vọng chỉ dừng lại ở một cuộc trao đổi ngắn.
- Tôi cần anh cho hồ sơ này, anh ta bắt đầu. Cần phải quyết định xem chúng ta sẽ giới thiệu với khách hàng những khả năng lựa chọn nào.
- Tôi hoàn toàn tin tưởng ở anh, Keith. Hãy chọn cái gì anh cảm thấy hợp lý nhất.
Anh ta tiếp tục nhìn tôi chằm chằm như thể hy vọng có thể khám phá bí mật ẩn trong con người tôi.
- Nhưng… cần phải lập báo giá cho những đề xuất này. Mà tôi thì không biết chính sách về giá của hãng.
- Hãy lập một phiếu ghi những công cụ truyền thông mà anh định đề xuất và số ngày làm việc dự tính. Tôi sẽ xem qua rồi sẽ gửi về Paris để họ tính toán chi phí.
Anh ta lắc đầu.
- Nhưng… khách hàng có vẻ như không hiểu tại sao… tại sao họ không gặp anh nữa. Họ đã ký hợp đồng với anh. Tôi cho rằng họ sẽ phật ý khi thấy anh giao vụ này cho một trợ lý quèn.
- Không phải một trợ lý quèn, mà là một người cộng tác đáng quý.
Lời khen ngợi của tôi khiến anh ta đứng trơ như đá. Cái trò quá trẻ con của tôi thậm chí có thể làm anh ta bị tổn thương. Anh ta không thể hiện ra điều gì cả.
- Tôi chân thành đấy, Keith, tôi nói, nhận thấy cần phải trấn an anh ta. Tôi đánh giá rất cao công việc của anh. Tôi biết mình đã hoàn toàn bỏ mặc anh trong vụ việc khó xử này và đã không trợ giúp anh đầy đủ, nhưng anh đã xoay xở rất tốt.
- Cảm ơn, anh ta lịch sự đáp.
- Tôi… tôi đang có một vụ quan trọng hơn nhiều và rất… mạo hiểm. Tôi dành toàn bộ thời gian cho vụ đó. Tôi sẽ đi gặp khách hàng ngay khi có thể.
Anh ta có tin tôi không? Tôi không biết. Nhưng với tôi cũng chẳng quan trọng chừng nào anh ta còn tiếp tục làm việc thay cho tôi. Tuy nhiên tôi vẫn cảm thấy cần phải tỏ ra quan tâm hơn một chút.
- Tôi sẽ gọi điện cho khách hàng trong ngày mai.
- Khách hàng sẽ đánh giá cao điều đó, anh ta nói trước khi đi.
Tôi có thể tiếp tục diễn vai này trong bao lâu nữa mà không bị lộ.
JEAN
Éric Suma căng thẳng sải những bước dài trong phòng làm việc.
- Các anh có biết là liệu các kênh khác có nhận được chiếc DVD này không?
- Chúng tôi vẫn đang xác minh, Charles trả lời. Nhưng kỳ lạ là họ chỉ gửi nó cho một mình anh.
- Anh nghĩ gì về nội dung của nó?
Éric dừng lại trước mặt Charles và chờ đợi ý kiến của ông. Isabella đứng lùi ra sau, tỏ vẻ hoài nghi, không thể phát biểu gì về tính chất của vụ việc này.
Charles nhún vai.
- Đây giống như một trò đùa. Tôi không tin. Tôi đã thấy nhiều hình ảnh khác cùng thể loại này. Không khí khác hẳn. Đoạn phim này được quay quá hoàn hảo.
- Quá hoàn hảo ư? Éric nhắc lại, ngạc nhiên. Anh đã quên một khung hình được gióng khung là như thế nào rồi ư?
- Đúng, tôi biết là nó động, nó nhảy. Nhưng tôi có cảm giác rằng những khiếm khuyết đó là cố ý, có kiểm soát. Đó là trực giác thì đúng hơn là một ý kiến. Như thể là họ muốn bắt chước một cách vụng về những điều kiện bấp bênh trong lúc quay phim. Tất cá những thứ đó cho tôi cảm giác rằng đó là một cảnh được dàn dựng.
- Bật lại đoạn phim và giải thích cho tôi điều đó.
Một lần nữa Charles bật đầu đọc đĩa. Hai người đàn ông nghiêng về phía màn hình plasma, mắt dò xét. Những tiếng hét vang vọng. Hình ảnh không ngừng di chuyển. Sau đó ống kính máy quay dừng lại ở khuôn mặt người tù rồi giữ nguyên.
- Anh thấy không, các chuyển động không giống với những chuyển động do không gióng khung được vì thiếu kinh nghiệm quay phim hay là vì người cầm máy căng thẳng nên run rẩy. Người quay phim dường như quay lướt qua cảnh tượng nhưng không cho phép ta xác định rõ địa điểm hay những người có mặt. Rồi khi máy quay dừng lại trên khuôn mặt con tin, hình ảnh không động đậy nữa. Như thể chúng đang diễn một cảnh hoảng sợ và diễn cảnh này thì chúng muốn ta có thể nhìn được người đàn ông.
- Nhìn thấy người đàn ông? Nhưng ta chỉ nhìn thấy đúng một chấm sẫm màu. Đường nét của một khuôn mặt, bộ râu. Éric phản bác.
- Ừ, nhưng nó cho cảm giác là chúng cố tình. Bọn chúng muốn cho ta thấy con tin nhưng lại ngăn không cho ta nhận ra người đó.
- Tôi thấy bình thường. Một chuyện quá đỗi tầm thường.
Charles suy nghĩ về lời nói của Éric.
- Chính thế. Chúng không nói cho ta biết người đàn ông đó là ai, không thực sự cho ta thấy anh ta. Như thể là chúng chỉ muốn ta chú ý đến một vài đặc điểm bề ngoài của anh ta: quần áo, râu tóc…
- Tôi thấy trông hẳn không khác gì một gã lang thang. Isabella bình luận.
- Một gã lang thang… tại sao lại bắt cóc một gã lang thang? Charles lặp đi lặp lại. Và nếu đây là một vụ bắt cóc do một nhóm Hồi giáo thực hiện, tại sao chúng không yêu sách gì cả? Câu chuyện này chẳng có ý nghĩa gì cả.
- Yêu sách sẽ sớm đến tay chúng ta, có thế thôi.
Clara, nữ trợ lý của Charles, bước vào, thở hổn hển và mỉm cười. Nét quyến rũ của cô nằm cả trong vẻ đẹp của nụ cười lẫn trong sự duyên dáng của thân hình mảnh mai và mềm mại. Là người trẻ nhất trong ban biên tập, cô hoàn toàn ý thức được sức lôi cuốn của mình. Hơn nữa cô còn đoán được rằng Éric không hề vô cảm, những ánh nhìn của ông đã lật tẩy ông. Việc được một chuyên gia lớn trong lĩnh vực báo chí để mắt đến khiến cô bối rối đôi chút.
- Chúng ta là những người duy nhất nhận được DVD này. Tôi đã điểm qua khắp các kênh, cô thông báo với vẻ đắc thắng.
- Một tin độc quyền! Éric hét lên. Cuối cùng thì cũng có.
- Anh không định đưa tin này lên bản tin 20 giờ đấy chứ? Charles cảnh báo.
- Sao lại không? Suma ngạc nhiên. Anh nghĩ tôi sẽ kiên nhẫn ngồi đợi đồng nghiệp của chúng ta ở các hãng khác nhận được đoạn phim hay sao? Lần duy nhất mà chúng ta nhanh chân hơn họ.
Charles đứng lên, phản đối.
- Nhưng tóm lại, chúng ta phải xác minh thông tin đã chứ! Chúng ta thậm chí còn không biết rằng một người đàn ông có vẻ ngoài tương tự như thế có được báo mất tích hay không.
- Thế thì sao? Chẳng lẽ chúng ra hy vọng sẽ có tin tìm người? Mà đó lại lả một tên ăn mày. Ai sẽ khai báo việc hắn mất tích?
Charles lắc đầu. Ông không thích vụ này.
- Nếu đó là một vụ bắt cóc con tin, bộ Nội vụ phải biết tin, Isabelle nói, bì giằng xé giữa sự hấp dẫn của tin độc quyền này và nỗi lo sợ sẽ mắc sai lầm.
- Họ sẽ biết trong một giờ nữa, Khi xem vô tuyến!
- Không, chúng ta đi quá nhanh, Charles phản bác. Tôi ấy à, tôi thuộc trường phái cũ. Một thông tin cần phải được xử lý! Ta có thể tự giết mình vì một vụ như thế này!
Éric nổi đóa.
- Tự giết mình ư? Nhưng chúng ta đã chết rồi đấy thôi! Chúng ta đang lẹt đẹt ở cuối bảng. Đây là một cơ hội tuyệt vời để chúng ta trở nên khác biệt, ông vừa nói vừa đặt một tay lên vai người bạn đồng nghiệp lớn tuổi.
Isabelle chen ngnang, vẻ ngập ngừng.
- Tôi đồng ý với Éric. Nhưng mà giống anh, Charles, tôi cũng nghĩ nên thận trọng. Chúng ta có thể gửi một thông báo cho bộ Nội vụ ngay trước bản tin. Trong khi họ xử lý thông tin ấy, chúng ta đã phát sóng rồi. Chúng ta sẽ thông báo tin này với tất cả sự thận trọng.
- Đồng ý với sự thận trọng. Nhưng tôi sẽ cho những hình ảnh này lên bản tin của tôi!
Charles miễn cưỡng nhượng bộ. Ông thực sự không thích vụ này.
--- ---------
Càng lúc Jean càng cảm thấy tồi tệ. Không có rượu, không khí, bầu trời, thời gian lại trở thành một thực tế buộc gã phải chịu đựng cái sự đều đặn ác độc và uể oải của nó.
Gã khó nhọc thử dự đoán tình hình. Không gì diễn ra như dự kiến. Một trong những điều bất biến trong cuộc đời gã vừa xuất hiện trở lại. Chưa bao giờ có gì xảy ra với gã đúng như mong muốn. Số phận của gã luôn đùa giỡn bằng cách lừa gã, bắt gã đi theo nó chứ không bao giờ đi theo gã.
Gã nghĩ tới cái túi của mình, giấu dưới đệm, mối dây liên hệ cuối cùng với thứ mà gã từng nghĩ là cuộc sống mới của mình. Tấm ảnh, cuốn sổ, các bài báo, giấy tờ tùy thân. Tấm ảnh, gã chưa bao giờ ngắm nó. Chỉ cần gã cảm thấy có nó ở đó, bên gã là đủ. Còn cuốn sổ, gã không còn trải lòng trên những trang giấy kể từ khi nghĩ rằng cuộc đời mình sắp đến hồi kết.
Gã đưa tay xuống dưới đệm để cảm thấy cái túi, vuốt ve nó, như mỗi lần nỗi tuyệt vọng quấy nhiễu tâm hồn gã. Không thấy nó đâu, gã bật dậy, lật đệm lên, lục lọi tìm kiếm. Cái túi đã biến mất.
- Sao mày kích động thế? Akim hỏi khi bước vào phòng.
Jean giật mình.
- Ê Kelb? Mày chôn một khúc xương rồi không tìm thấy nó nữa hả?
- Nó đâu rồi, cái…
- Cái gì? Akim ngắt lời. Mày đã giấu cái gì hả? Vũ khí để thoát thân sao? Đồ đạc có giá trị? Hay một quyển Kinh để cầu nguyện?
- Thằng khốn! Jean nổi khùng trước khi buông mình xuống giường.
- Cô ta xinh đấy, cái người đàn bà mày ôm ngang lưng ấy. Vợ mày hay một con điếm thế?