Bách Khoa Thư Lịch Sử

ITALIA (1460–1530)

Trong giai đoạn này, Italia bị chia cắt thành những bang nhỏ, khiến có sự khác biệt lớn giữa các vùng. Một số bang tiến bộ, còn một số thì bảo thủ hơn.

Nhiều bang ở Italia như Florence, Venice và Rome là những thành phố rất lớn. Các bang khác như Mantua, Milan, Urbino và Ferrara do các công tước cai trị. Hầu hết các bang đều chịu sự cai trị của những dòng họ trở nên giàu có nhờ buôn bán và giao thương ở cuối thời Trung đại.

Dòng họ thế lực nhất thời bấy giờ là de Medici ở Florence. Họ đã tạo dựng được một gia sản lớn vào thế kỷ XIV bằng hoạt động ngân hàng và cho vay tiền. Người nổi tiếng nhất trong dòng họ này là Lorenzo. Ông đã trở thành người cai trị Florence cùng với em trai vào năm 1469. Ông là một chính khách, chủ ngân hàng tài giỏi và cũng là nhà bảo trợ của các nhà văn, họa sĩ, triết gia và nhà khoa học. Ông tích cực củng cố thế lực của dòng họ mình. Người con thứ hai của ông đã trở thành Giáo hoàng. Nhờ ảnh hưởng của ông, Florence trở thành một trong những thành phố đẹp và phồn thịnh nhất Italia và là một trung tâm của thời Phục hưng. Lorenzo cũng có công trong việc đưa phương ngữ Florence trở thành ngôn ngữ của cả nước.

Một dòng họ nổi tiếng khác là Borgia. Hai người trong dòng họ này đã trở thành Giáo hoàng. Một trong số đó là Rodrigo, có nhiều con ngoài giá thú và muốn tất cả các con mình đều thành người có quyền lực. Nhưng sau khi ông mất, quyền lực của dòng họ ông sụp đổ.

LORENZO DE MEDICI

Năm 1469, khi mới 20 tuổi, Lorenzo đã trở thành người đồng cai trị Florence cùng với em trai mình là Giuliano. Ông là cháu họ của Cosimo de Medici, người thứ hai mang họ de Medici nắm quyền cai trị Florence. Em trai của Lorenzo là Giuliano bị một dòng họ kình địch giết hại vào năm 1478. Lorenzo đã cố gắng hết sức để củng cố thế lực của dòng họ mình – con trai thứ hai của ông là Giovanni trở thành Giáo hoàng Leo X – và tập hợp được quanh mình đông đảo các học giả và những người có óc sáng tạo. Ông là người đầu tiên bảo trợ cho họa sĩ Michaelangelo. Ông đã duy trì và phát huy truyền thống của dòng họ trong hoạt động ngân hàng, bảo trợ và cai trị.

Nhà Sforza là một dòng họ lớn ở thành Milan. Ludovico Sforza là người tinh tế nhưng cũng đầy tham vọng và nhẫn tâm. Ông làm nhiếp chính cho cháu họ là công tước thành Milan, nhưng lại là người thực sự nắm quyền hành trong tay. Ông liên minh với Rodrigo Borgia và cưới con gái của dòng họ Este thế lực ở Ferrara. Cung điện của Ludovico thu hút các nghệ sĩ lớn của mọi phong cách, trong đó có Leonardo da Vinci.

Các dòng họ như de Medici đại diện cho thứ “tiền mới”, với những giá trị và tư tưởng mới. Họ chi tiền cho các cuộc thám hiểm, các trung tâm học thuật, công trình công cộng và sản phẩm nhập khẩu mới. Mọi người đến Italia để tiếp thu những tư tưởng mới rồi truyền bá về các vùng khác của châu Âu, trong khi người châu Âu đổ tới Florence, Venice và Milan để tìm kiếm sự ủng hộ cho tư tưởng của họ. Mặc dù các trung tâm hiện đại sau này sẽ xuất hiện ở miền Tây Bắc châu Âu, nhưng phần lớn sinh khí của thời kỳ đầu Phục hưng xuất phát từ các thị quốc của Italia.