2. Lịch Sử - Chính Trị
  3. Bách Khoa Thư Lịch Sử
  4. Các Cuộc Thập Tự Chinh (1095–1291)

Bách Khoa Thư Lịch Sử

Các Cuộc Thập Tự Chinh (1095–1291)

CÁC CUỘC THẬP TỰ CHINH (1095–1291)

Lúc đầu, quân Thập Tự đi đường bộ từ Pháp và Italia tới Palestine, nhưng sau khi buộc phải giao chiến với người Seljuk ở Anatolia, họ đi đường biển từ Venice.

Một thời nằm dưới ách cai trị của đế quốc Byzantine, Palestine đã bị người Arập Hồi giáo xâm chiếm vào năm 637. Từ Rome, giáo hoàng kêu gọi các nhà lãnh đạo ở những quốc gia Ki-tô giáo chiến đấu giành lại vùng đất thánh này.

Đối với tín đồ Ki-tô giáo cũng như Hồi giáo, Palestine là Đất Thánh. Suốt nhiều thế kỷ, cả người Ki-tô giáo lẫn người Hồi giáo cùng hành hương tới Jerusalem. Sau khi người Arập chiếm Palestine vào năm 637, những người hành hương Ki-tô giáo vẫn có thể tới Jerusalem an toàn, nhưng tình hình đã thay đổi từ khi người Thổ Seljuk xuất hiện. Năm 1095, Giáo hoàng Urban II kêu gọi các tín đồ Ki-tô giáo giải phóng Palestine khỏi ách cai trị Hồi giáo. Dưới sự lãnh đạo của Peter Khổ hạnh và Walter Bần cùng, các hiệp sĩ và cả những người dân thường đã lên đường tới vùng đất thánh. Phần lớn trong số họ không bao giờ tới được Palestine, những người còn lại trở thành một đám hỗn tạp, đói khát và liều mạng. Năm 1099, một đội quân Thập Tự có kỷ luật đã giành lại Jerusalem và tàn sát dân cư ở đó. Họ thành lập bốn vương quốc Thập Tự ở Palestine và Syria. Đầu tiên người Saracen, tức người Thổ Seljuk theo cách gọi của quân Thập Tự, để yên cho các vương quốc Thập Tự.

Quân Thập Tự mặc áo giáp nặng nề và cưỡi ngựa đực to lớn, còn quân Hồi giáo, được gọi là người Saracen, mặc áo giáp nhẹ và cưỡi ngựa cái. Do vậy, quân Thập Tự trông dữ tợn nhưng quân Saracen cơ động hơn.

Nhưng một số quân Thập Tự sau này đã đối xử thô bạo với người Hồi giáo. Năm 1187, sultan Saladin đã đánh bại quân Thập Tự và giành lại Jerusalem. Năm 1191, vua Anh Richard I, nổi tiếng với tên gọi Richard Tim Sư tử (Richard Lionheart), đã dẫn quân tới Đất Thánh. Ông chiếm Cyprus và thành phố Acre nhưng không giành lại được Jerusalem. Vua Saladin ngưỡng mộ vua Richard nên cuối cùng hai bên ký một hiệp ước phân chia Đất Thánh bao gồm cả Jerusalem – theo đó, quân Thập Tự thành lập “Vương quốc Thứ hai” ở thành phố Jerusalem với thủ đô ở Acre.

Saladin (khoảng 1137–1193), vị vua mộ đạo đã thống nhất thần dân của mình và lãnh đạo họ trong một cuộc thánh chiến (jihad) chống quân Thập Tự.
Quân Thập Tự xây các lâu đài theo phong cách Norman ở Palestine và Syria. Lâu đài Krak des Chevaliers, do các hiệp sĩ dòng Cứu tế xây tại Syria và có 2.000 quân đồn trú, đã bị quân Hồi giáo bao vây vào năm 1271. Cuộc bao vây kéo dài cho đến khi quân Thập Tự đói phải ra hàng.
Vua Richard Tim Sư tử (1157–1199) chỉ huy một đội quân hiệp sĩ tới Đất Thánh năm 1191 trong cuộc Thập Tự Chinh thứ ba. Họ không giành lại được Jerusalem nhưng vua Richard đã đạt được hòa ước năm năm với vua Saladin, theo đó người hành hương châu Âu lại được tới những nơi linh thiêng. Khi vua Richard định trở về Anh vào năm 1192, ông bị vua Áo Leopold bắt và tiếp đó bị Hoàng đế La Mã Thần thánh Henry VI bắt giữ đòi tiền chuộc trong khoảng một năm. Cuối cùng, ông về đến Anh vào năm 1194.
Vua Pháp Louis IX (1226–1270) là người rất mộ đạo. Ông đã lãnh đạo cuộc Thập Tự Chinh thứ bảy chống lại Ai Cập vào năm 1248 và lãnh đạo cuộc Thập Tự Chinh thứ tám (năm 1270) nhưng chết vì bệnh dịch.

Cuộc Thập Tự Chinh thứ tư bắt đầu vào năm 1202, nhưng quân Thập Tự không đủ tiền trang trải cho cuộc hành trình. Để có thể tiếp tục chuyến đi đã bắt đầu từ Italia, họ phải cướp bóc thành Constantinople. Năm 1212, có tới 50.000 trẻ em từ Pháp và Đức khởi hành tới Palestine nhưng phần lớn đã chết vì đói hoặc trở thành nô lệ – sự kiện này được gọi là cuộc Thập Tự Chinh Trẻ em. Cuộc Thập Tự Chinh thứ năm tới Ai Cập thất bại, và ba cuộc Thập Tự Chinh cuối cùng (1218–1272) cũng không thành công. Kết cục là Palestine bị sultan Ai Cập chinh phục vào năm 1291.

CÁC MỐC THỜI GIAN CHÍNH

1095-1099 Cuộc Thập Tự Chinh đầu tiên chiếm Palestine và Syria

1187 Sultan Saladin giành lại Jerusalem

1189-1192 Cuộc Thập Tự Chinh thứ ba

1202-1204 Quân Thập Tự Chinh thứ tư cướp phá thành Constantinople

1212 Thập Tự Chinh Trẻ em

1218-1221 Cuộc Thập Tự Chinh thứ năm – thất bại

1228-1229 Cuộc Thập Tự Chinh thứ sáu – thành công phần nào

1291 Sultan Ai Cập chiếm Palestine

Trong trận Hattin mang tính quyết định vào năm 1187, Saladin dụ quân Thập Tự lên một quả đồi vào một ngày nóng nực. Trong khi quân Thập Tự bức bối trong bộ giáp kim loại thì ông cho bao vây và đánh bại họ. Sau đó, ông giành lại được Jerusalem.