11 phút

Chương 4

Maria bước sang tuổi mười chín, hoàn thành chương trình trung học, và tìm được công việc bán hàng ở một hiệu bán vải. Ở đó ông chủ đã phải lòng nàng ngay lập tức. Tuy nhiên khi ấy nàng đã biết cách làm thế nào lợi dụng được một người đàn ông mà không bị anh ta lợi dụng. Nàng không bao giờ để cho ông chủ chạm vào mình, mặc dù nàng luôn luôn khêu gợi và ý thức được về quyền lực mà sắc đẹp của nàng mang lại.

Quyền lực của sắc đẹp là câu trả lời cho câu hỏi: Thế giới cảu những cô gái xấu xí sẽ như thế nào? Maria có một vài cô bạn chưa bao giờ được chú ý đến trong các bữa tiệc, hoặc là nhứng người mà đàn ông không bao giờ thấy thích. Thật không thể tưởng tượng được các cô gái xấu xí này đã phải cho đi quá nhiều trong khi tình yêu họ nhận được lại quá ít ỏi. Họ phải đau khổ trong câm lặng khi họ bị chối bỏ và phải cố gắng đối mặt với tương lai bằng cách tìm kiếm những thứ xa vời để tạo ra một vỏ bọc bên ngoài vì ai đó. Họ độc lập hơn, yêu quý bản thân mình hơn, cho dù vậy trong trí tưởng tượng của Maria, thế giới dành cho họ dường như là không thể chịu đựng nổi.

Maria biết nàng hấp dẫn đến thế nào, và dù nàng hiếm khi chịu lắng nghe mẹ nói, nhưng có một điều bà từng nói và nàng sẽ không bao giờ quên: “Sắc đẹp, con gái yêu ơi, nó không bao giờ là mãi mãi”. Ghi nhớ điều này, Maria tiếp tục giữ mình tránh xa tầm tay của ông chủ, dù không hoàn toàn đẩy ông ta ra xa, và việc đó mang lại cho nàng một mức lương khá cao (nàng không biết mình sẽ có thể dắt mũi ông ta bao lâu bằng cách cho ông ta hy vọng rằng một ngày nào đó ông có thể lên giường với nàng, nhưng ít nhất thì trong thời gian này nàng có thể kiếm được một món tiền kha khá). Ông ta cũng đã trả cho nàng khoản tiền làm thêm giờ khi nàng làm việc muộn (ông chủ thích giữ nàng ở quanh mình, có lẽ vì ông ta lo rằng nếu nàng đi chơi buổi tối, nàng có thể sẽ tìm thấy tình yêu lớn của đời nàng). Nàng làm việc như thế liên tục suốt hai năm, đưa tiền cho cha mẹ hàng tháng để họ giữ cho nàng và cuối cùng nàng tự mình giữ lấy. Nàng tiết kiệm đủ tiền để đi nghỉ một tuần ở thành phố mà nàng vẫn mơ ước, nơi có những ngôi sao điện ảnh và ngôi sao truyền hình, nơi vẫn được lấy làm hình ảnh tiêu biểu trên bưu thiếp của đất nước nàng: Rio de Janeiro!

Ông chủ của nàng đề nghị đi cùng nàng và sẽ chi trả mọi chi phí, nhưng Maria nói dối, vì nàng đang đi tới một trong những nơi nguy hiểm nhất trên thế giới nên mẹ nàng đã đặt ra điều kiện là nàng chỉ được đi nếu ở lại tại nhà của một người họ hàng làm huấn luyện viên judo.

“Bên cạnh đó, thưa ngài”, nàng nói, “ngài không thể bỏ mặc cửa hiệu mà không có ai tin cậy trông coi cả”.

“Đừng gọi tôi là ngài”, ông ta nói và Maria nhận thấy một điều gì đó trong mắt ông: ngọn lửa của tình yêu. Điều này khiến nàng ngạc nhiên, bởi vì nàng luôn nghĩ rằng ông ta chỉ quan tâm đến tình dục mà thôi, nhưng đôi mắt ông ta đang nói chính xác cái điều ngược lại: “Tôi có thể cho em một ngôi nhà, một gia đình, một ít tiền cho cha mẹ em”. Nghĩ đến tương lai, Maria quyết định lao vào ngọn lửa đó.

Maria nói rằng nàng sẽ nhớ công việc và những đồng nghiệp mà nàng đã rất vui khi được làm việc cùng họ (nàng cẩn thận không nhắc đến bất kỳ ai cụ thể, bỏ dở điều bí ẩn lơ lửng ở đó: “đồng nghiệp” có ám chỉ ông không?) và nàng hứa sẽ cẩn thận với túi xách và phẩm hạnh của mình. Sự thật có hơi khác một chút: nàng không muốn ai, bất kỳ ai, làm hỏng tuần lễ hoàn toàn tự đầu tiên trong cuộc đời nàng. Nàng muốn làm mọi thứ: bơi ở biển, trò chuyện với những người hoàn toàn xa lạ, nhìn vào cửa sổ các cửa hiệu, rồi chờ chàng Hoàng Tử Quyến Rũ xuất hiện và đón nàng đi với những điều tốt đẹp.

“Xét cho cùng thì một tuần là gì chứ?” Nàng nói với một nụ cười đầy cám dỗ, hy vọng rằng nàng đã sai. “Nó sẽ trôi qua trong nháy mắt, và tôi sẽ nhanh chóng quay trở lại làm việc.”

Buồn bã, ban đầu ông chủ của nàng phản đối, nhưng cuối cùng đành chấp nhận quyết định của nàng, vì khi đó ông ta đang lên một kế hoạch bí mật là sẽ cầu hôn nàng ngay khi nàng trở về, do đó ông ta không muốn làm hỏng mọi thứ bằng cách tỏ ra quá huênh hoang.

Maria ngồi trên xe bus suốt bốn mươi tám giờ, đăng ký phòng tại một khách sạn rẻ tiền ở Copacabana - Copacabana là thị trấn nằm ở phía nam của thành phố Rio de Janeiro, nổi tiếng với một bờ biển đẹp trải dài bốn kilomet (Ôi, Copacabana! Bãi biển đó, bầu trời đó…) và thậm chí, trước cả khi đỡ hành lý của mình ra, nàng đã chộp lấy ngay bộ bikini mới mua, mặc vào người và đi thẳng ra biển bất chấp bầu trời đầy mây. Nàng nhìn biển một cách sợ sệt, nhưng rốt cuộc cũng vụng về lội xuống làn nước.

Không ai có mặt ở trên bãi biển nhận ra rằng đây là lần đầu tiên nàng tiếp xúc với biển, với những nữ thần Iemaja (tên các nữ thần tiên biển, ở Brazil các nữ thần này còn được gọi bằng cái tên khác là Yemanja, hay Janaina), với những dòng biển, với những con sóng, sủi bọt, và ở trên một bờ của Đại Tây Dương, với bờ biển châu Phi và những con sư tử của nó. Khi nàng lên bờ, một người phụ nữ tìm cách đến gần nàng để bán những chiếc sandwich, rồi lại đến một anh chàng da đen đẹp trai tiếp cận nàng để hỏi xem liệu nàng có muốn đi chơi với anh ta tối nay không, và nàng lại bị tiếp cận bởi một người đàn ông khác không nói được tiếng Bồ Đào Nha, nhưng hỏi nàng bằng cách ra hiệu xem nàng có muốn uống một chút nước dừa không.

Maria mua một chiếc sandwich vì nàng cảm thấy thật ngại khi nói “không”, nhưng vì nàng tránh nói chuyện với hai người lạ. Đột nhiên nàng cảm thấy thất vọng với chính mình; giờ đây nàng đang có cơ hội làm bất cứ điều gì mình muốn, thì tại sao nàng lại cư xử kỳ cục như thế? Không tìm được một lời giải thích hợp lý nào, nàng đành ngồi đợi mặt trời xuất hiện trở lại từ sau những đám mây. Nàng vẫn thấy ngạc nhiên trước sự can đảm của mình, dám ngâm mình trong làn nước lạnh đến thế, dù thời tiết đang ở giữa mùa hè.

Tuy nhiên, người đàn ông không nói được tiếng Bồ Đào Nha lại xuất hiện bên cạnh nàng, mang theo một ly nước và mời nàng uống. Cảm thấy nhẹ nhõm vì không phải nói chuyện, Maria uống ly nước dừa và mỉm cười với ông ta, lập tức ông ta cũng mỉm cười đáp lại. Trong một lúc, họ tiếp tục giữ bầu không khí dễ chịu đó, một cuộc trao đổi, chuyện trò vô nghĩa - một nụ cười ở đây, một nụ cười ở kia - cho đến khi người đàn ông lấy từ trong túi ra một cuốn từ điển nhỏ màu đỏ và nói, với một cách phát âm kỳ lạ: “bonita” - “xinh đẹp”. Maria lại mỉm cười; tuy nàng rất muốn gặp được chàng Hoàng Tử Quyến Rũ của mình, nhưng ít nhất thì chàng ta cũng phải nói ngôn ngữ của nàng chứ và phải trẻ hơn chút nữa.

Người đàn ông tiếp tục đọc lướt qua quyển sách nhỏ:

“Bữa tối… tối nay?”

Rồi ông ta nói:

“Thụy Sĩ!”

Và ông ta kết thúc những từ này bằng thứ ngôn ngữ nghe như âm thanh của những tiếng chuông từ thiên đường:

“Làm việc! Đôla”

Maria không biết nhà hàng nào tên là Thụy Sĩ cả. Mọi chuyện có thể nào dễ dàng như vậy và những giấc mơ được lấp đầy nhanh đến thế? Về mặt nào đó, theo sự thận trọng, nàng đã phạm sai lầm khi trả lời: “Cảm ơn ông rất nhiều vì lời mời này, nhưng tôi đã có việc làm rồi và không có hứng thú để mua đôla”.

Người đàn ông không hiểu một lời nào mà nàng vừa nói, ông ta bắt đầu có vẻ thất vọng. Sau rất nhiều những nụ cười trao qua đổi lại nữa, ông ta bỏ đi ít phút và quay lại với một người phiên dịch. Qua người phiên dịch, ông ta giải thích rằng ông ta đến từ Thụy Sĩ (là một quốc gia chứ không phải một cái nhà hàng) và ông ta muốn được ăn tối cùng nàng, để trao đổi với nàng về một công việc ông ta có thể đề nghị. Người phiên dịch, tự giới thiệu anh ta là người chịu trách nhiệm về đoàn khách du lịch nước ngoài và an ninh trong khách sạn, nơi người đàn ông này đang ở, tự thêm vào ý kiến của anh ta:

“Nếu tôi là cô, tôi sẽ nhận lời. Ông ta là một ông bầu quan trọng đang tìm kiếm những tài năng mới để đến làm việc ở Châu Âu. Nếu cô thích, tôi có thể giúp cô liên hệ với vài người khác, đó là những người đã từng nhận lời mời của ông ta và trở nên giàu có, giờ họ đã kết hôn và có con cái, những đứa trẻ đó sẽ không bao giờ phải lo đi ăn cướp hay thất nghiệp”

Rồi anh ta cố gắng gây ấn tượng với nàng bằng sự am hiểu của anh ta về văn hóa thế giới, anh ta nói:

“Ngoài ra, Thụy Sĩ còn sản xuất chocolate rất ngon và những chiếc đồng hồ đeo tay tuyệt vời”.

Kinh nghiệm đứng trên sân khấu mà Maria từng có duy nhất chỉ là khi tham gia vào các vở kịch huyền bí mô tả lại những khổ hình mà Chúa Jesus đã phải chịu, do hội đồng thị trấn tổ chức vào Tuần lễ Thánh hàng năm. Trong vở kịch đó nàng chỉ luôn đóng vai một người bán nước. Nàng hầu như đã phải ngủ trên xe bus trong suốt cuộc hành trình, nhưng nàng thấy rất hào hứng với biển, chán việc phải ăn sandwich mãi, đó là tất cả những thứ mà nàng ăn, mặt khác, nàng lại lúng túng vì nàng không quen biết ai và cần tìm một người bạn. Nàng đã từng rơi vào một tình huống tương tự trước đây, khi một người đàn ông hứa cho nàng mọi thứ và nàng không phải cho đi thứ gì, bởi vậy nàng biết rằng tất cả những trò đóng phim, diễn viên này chỉ là cách ông ta thu hút sự quan tâm của nàng mà thôi.

Tuy nhiên, Maria tin chắc rằng Đức Mẹ Đồng Trinh đã ban cho nàng cơ hội, rằng nàng phải được hưởng thụ mọi giây phút trong tuần lễ nghỉ ngơi này. Và bởi việc đến một nhà hàng sang trọng sẽ mang lại cho nàng nhiều chuyện hay ho để kể khi trở về nhà, nên nàng quyết định nhận lời mời với điều kiện là người phiên dịch phải đi cùng, vì nàng đã thấy chán việc cứ luôn phải mỉm cười và vờ như nàng có thể hiểu những gì người đàn ông ngoại quốc này đang nói.

Vấn đề duy nhất và cũng là vấn đề nghiêm trọng nhất: nàng không có thứ gì thích hợp để mặc cả. Một người phụ nữ không bao giờ có thể chấp nhận những điều như vậy (nàng sẽ thấy việc chấp nhận chồng mình phản bội còn dễ dàng hơn là phải tiết lộ về tình trạng tủ quần áo của mình), nhưng vì nàng không biết những người này và có thể không bao giờ gặp lại họ nữa, nên nàng cảm thấy mình chẳng có gì để mất.

“Tôi vừa đến từ phía bắc và tôi không có quần áo thích hợp để cùng ông đến một nhà hàng.”

Thông qua người phiên dịch, người đàn ông nói với nàng rằng không cần phải lo lắng và ông ta hỏi xin địa chỉ khách sạn của nàng. Tối hôm đó, nàng nhận được một chiếc váy, chiếc váy mà nàng chưa bao giờ được nhìn thấy trong đời mình, đi kèm với nó là một đôi giày mà chắc chắn phải có giá bằng cả số tiền lương nàng kiếm được trong suốt một năm.

Nàng cảm thấy đây là sự khởi đầu của một con đường mà nàng đã mong mỏi suốt từ thời thơ ấu và thời niên thiếu của mình ở serta (là một thuật ngữ trong tiếng Bồ Đào Nha hay được dùng ở Brazil để chỉ các vùng đất như “sân sau”, vùng sâu, vùng xa), vùng đất hẻo lánh của Brazil, nơi hạn hán liên miên, những chàng trai thì không có tương lai, những người nghèo khổ lương thiện, những kẻ ngu độn và một lối sống cứ lặp đi lặp lại: nàng đã sẵn sang lột xác để trở thành nàng công chúa của trái đất này! Một người đàn ông đã đề nghị nàng một công việc, tiền, một đôi giày đắt giá ngoài sức tưởng tượng và một chiếc váy dạ hội, hơn cả một câu chuyện thần tiên! Tất cả những gì nàng thiếu bây giờ là đồ trang điểm, nhưng nhân viên lễ tân khách sạn thấy ái ngại cho nàng và đã giúp nàng vượt qua tình huống khó khăn này. Đầu tiên, người lễ tân cảnh báo nàng, đừng cho rằng mọi người nước ngoài đều đáng tin cậy, cũng như mọi gã đàn ông ở Rio đều là bọn õng ẹo.

Maria phớt lờ lời cảnh báo, mặc lên người những món quà được gửi đến từ thiên đường, bỏ ra hàng giờ đồng hồ đứng trước gương, nàng thấy tiếc là đã không mang theo máy quay phim để ghi lai khoảnh khắc này, rồi nhận ra nàng đã bị muộn cuộc hẹn. Nàng chạy vội vã, giống như Cinderella, tới khách sạn nơi quý ông người Thụy Sĩ nọ đang ở.

Trước sự ngạc nhiên của nàng, người phiên dịch nói rằng anh ta không đi cùng hai người được.

“Đừng lo lắng về chuyện ngôn ngữ, điều đó không thành vấn đề nếu ông ta cảm thấy hài lòng với cô”.

“Nhưng làm sao ông ta có thể cảm thấy hài lòng nếu ông ta không hiểu tôi đang nói gì?”

“Đúng vậy. Cô không cần phải nói chuyện gì, tất cả vấn đề là ở sự rung cảm.”

Maria không hiểu “sự rung cảm” là gì; nơi nàng sống, mọi người đều cần trao đổi, nói chuyện với nhau bằng ngôn ngữ, các cách diễn đạt, các câu hỏi và câu trả lời bất cứ khi nào họ gặp nhau. Nhưng Mailson - tên của người phiên dịch kiêm nhân viên an ninh - cam đoan với nàng rằng ở Rio de Janeiro và phần còn lại của thế giới này, mọi thứ hoàn toàn khác.

“Ông ta không cần hiểu, chỉ cần làm cho ông ta cảm thấy thoải mái là được. Ông ta là người đã góa vợ và không có con cái; ông ta làm chủ một câu lạc bộ đêm và đang tìm kiếm những phụ nữ Brazil muốn làm việc ở nước ngoài. Tôi đã nói cô không phải tuýp người đó, nhưng ông ta cứ khăng khăng nói rằng ông ta đã phải lòng cô ngay khi nhìn thấy cô bước ra từ làn nước. Ông ta cũng nghĩ rằng bộ bikini của cô rất dễ thương”.

Anh ta ngừng một lát.

“Nhưng này, thẳng thắn mà nói, nếu cô muốn tìm một anh bạn trai ở đây, cô sẽ phải kiếm một bộ bikini khác; không ai, trừ anh chàng người Thụy Sĩ này, tiến đến vì bộ bikini đó cả, nó đã quá lỗi mốt rồi.”

Maria làm như không nghe thấy điều đó. Mailson tiếp tục:

“Tôi không nghĩ là ông ta chỉ muốn bù khú đôi chút; ông ta tính toán là cô có thể trở thành sự thu hút chính cho câu lạc bộ của ông ta. Dĩ nhiên, ông ta chưa thấy cô hát hay nhảy, nhưng cô có thể học tất cả những thứ đó, vả lại cô có sắc đẹp trời cho. Những người Châu Âu đều thế cả; họ đến đây và tưởng tượng rằng tất cả phụ nữ Brazil đều gợi cảm và biết nhảy vũ điệu Samba. Nếu ông ta nghiêm túc, tôi khuyên cô nên ký kết một hợp đồng đàng hoàng và có chữ ký được xác nhận tại lãnh sự quán Thụy Sĩ trước khi rời đất nước này. Tôi sẽ ở bãi biển vào ngày mai, bãi biển đối diện khách sạn ấy, nếu cô muốn nói chuyện với tôi về bất cứ điều gì.”

Người đàn ông Thụy Sĩ mỉm cười suốt, ông ta nắm lấy cánh tay nàng và ra dấu rằng xe taxi đang đợi họ.

“Nếu ông ta có ý định khác, và cô cũng có, thì khi đó cái giá thông thường là ba trăm đô la một đêm. Đừng chấp nhận mức ít hơn.”

Trước khi nàng có thể nói điều gì khác, nàng đã thấy mình đang trên đường đến nhà hàng, với người đàn ông ngồi bên đang nhẩm đi nhẩm lại những từ mà ông ta muốn nói. Cuộc đối thoại rất đơn giản:

“Công việc? Đô la? Ngôi sao của Brazil?”

Maria, trong lúc đó, vẫn đang nghĩ về những điều tay phiên dịch kiêm nhân viên an ninh đã nói: ba trăm đô la một đêm! Đó là cả một gia tài! Nàng không phải chịu đau khổ vì tình yêu, nàng có thể dắt mũi người đàn ông này giống như nàng đã làm với ông chủ cửa hiệu vải của nàng, kết hôn, có những đứa con và mang đến cho cha mẹ nàng một cuộc sống thoải mái. Nàng có gì để mất cơ chứ? Ông ta già và ông ta có thể chết sớm, khi đó nàng sẽ giàu có - những người đàn ông Thụy Sĩ như thế này hiển nhiên là có rất nhiều tiền nhưng không có đủ phụ nữ chờ ở nhà.

Họ nói chuyện rất ít trong suốt bữa ăn - chỉ thường xuyên trao đổi những nụ cười và Maria dần dần hiểu điều Mailson muốn nói về “sự rung cảm”. Người đàn ông này chỉ cho nàng xem một album có những dòng chữ viết bằng một thứ ngôn ngữ mà nàng không biết; các bức hình của những người phụ nữ trong những bộ bikini (chắc chắn không có gì phải nghi ngờ là chúng đẹp hơn và táo bạo hơn bộ nàng mặc chiều nay rất nhiều), những bài cắt từ báo, những tờ giấy in lèo loẹt trong đó từ duy nhất mà nàng có thể nhận ra là “Brazil”, đã bị phát âm sai hoàn toàn (họ không dạy ông ta cách viết chữ “s” ở trưởng hay sao chứ?). Nàng uống rất nhiều, và sợ rằng người đàn ông này sẽ gạ gẫm nàng (xét cho cùng, dù trước đây nàng chưa bao giờ làm điều này trong đời, nhưng không ai có thể hỉnh mũi trước ba trăm đô la cả, và mọi thứ luôn luôn có vẻ dễ dàng hơn khi có ít chất cồn trong người, đặc biệt là nếu bạn đang ở giữa những người xa lạ). Nhưng người đàn ông này lại cư xử giống như một quý ông hoàn hảo, thậm chí còn kéo ghế giúp nàng khi nàng ngồi xuống hay đứng lên. Cuối cùng, nàng nói rằng nàng thấy mệt và muốn hẹn gặp ông ta trên bãi biển vào ngày hôm sau (nàng vừa chỉ vào đồng hồ đeo tay của mình để miêu tả về thời gian cho ông ta, vừa tạo ra chuyển động của những con sóng bằng hai bàn tay và nói “a-ma-nhã” - “ngày mai” - một cách chậm rãi).

Ông ta có vẻ hài lòng, nhìn vào đồng hồ đeo tay của mình (có thể là đồ của Thụy Sĩ), và đồng ý về thời gian hẹn.

Nàng thao thức, không sao ngủ ngay được. Nàng mơ thấy những chuyện này hoàn toàn là một giấc mơ. Sau đó, nàng thức giấc và thấy không phải là mơ: cái váy đó được xếp nếp trên chiếc ghế trong căn phòng khiêm tốn của nàng, đôi giày tuyệt đẹp và cuộc hẹn gặp trên bãi biển.

Trích từ nhật ký của Maria, vào ngày nàng gặp người đàn ông Thụy Sĩ:

Mọi thứ nói với mình rằng mình sắp sửa có một quyết định sai lầm, nhưng mắc phải những lỗi lầm chỉ là một phần của cuộc sống. Thế giới này muốn điều gì ở mình? Có phải nó muốn mình không mạo hiểm nữa và trở về nơi mình đã ra đi bởi mình không có dũng khí để nói “có” với nó không?

Mình đã mắc sai lầm đầu tiên khi mình mười một tuổi, khi người con trai ấy hỏi mình xem có thể cho anh ta mượn một cây bút chì không; từ đó trở đi, mình đã nhận ra rằng đôi khi bạn không có cơ hội thứ hai và tốt hơn hết là hãy chấp nhận món quà mà thế giới này ban tặng. Dĩ nhiên là nó mạo hiểm, nhưng có sự mạo hiểm nào lớn hơn nguy cơ chiếc xe bus mà mình đã ngồi trên đó bốn mươi tám tiếng đồng hồ để đến đây có thể gặp tai nạn? Nếu mình phải trung thực với một ai đó hay một điều gì đó, thì mình phải làm, và đầu tiên, là phải trung thực với chính bản thân mình đã. Nếu mình đang tìm kiếm một tình yêu đích thực, thì đầu tiên mình phải loại bỏ những tình yêu tầm thường ra khỏi con người mình đã. Kinh nghiệm ít ỏi mà mình có đã dạy mình rằng không ai sở hữu được bất kỳ thứ gì cả, rằng mọi thứ đều là ảo ảnh - và ảo ảnh đó tác động vào thể xác cũng như là linh hồn của mọi vật vậy. Bất kỳ ai đã đánh mất một thứ gì đó mà họ nghĩ rằng nó là của họ mãi mãi (như nó đã thường xuyên xảy ra với mình thời gian vừa qua), cuối cùng đều nhận ra rằng không có gì thật sự thuộc về họ cả.

Và nếu không có gì thuộc về mình cả, thì thật là vô ích khi lãng phí thời gian để chăm lo cho những thứ không phải là của mình; tốt nhất là hãy sống như thể hôm nay là ngày đầu tiên (hay cũng có thể là ngày cuối cùng) của cuộc đời.